Overheid haalt 4,3 miljard euro aan energiebelasting op: waarom betalen we zoveel?
Bart Koenraadt 
De energiebelasting is de afgelopen jaren fors gestegen. Vooral voor gas dragen huishoudens een steeds groter deel van hun uitgaven af aan de staatskas.
Een recente analyse toont aan dat Nederlanders binnen Europa de hoogste belastingen betalen voor energie. De overheid haalt in 2024 naar schatting zo’n 4,3 miljard euro aan energiebelasting op.
Hoeveel energiebelasting betalen we eigenlijk en waarom? En belangrijker: wat kan jij doen om jouw energiebelasting te verlagen?
Hoeveel energiebelasting betalen we?
Momenteel betalen we voor iedere kilowattuur stroom 13,2 cent aan energiebelasting (inclusief btw). Voor gas is dit iets minder dan 71 cent per kubieke meter.
In de staafdiagram hieronder is goed te zien hoe de energiebelasting zich voor stroom en gas heeft ontwikkeld in de afgelopen jaren.
Wat betaalt een gemiddeld huishouden?
Bij een gemiddeld verbruik van 2.479 kWh en 1.169 m3 (milieucentraal) komt de energiebelasting van een huishouden in Nederland uit op:
- € 327,23 (voor stroom)
- € 824,15 (voor gas)
Dat brengt de totale energiebelasting op 1.151,38 euro, inclusief btw.
Hiervan wordt een groot deel kwijtgescholden via de zogenaamde ‘vermindering energiebelasting’. Deze bedraagt 631,39 euro per jaar in 2024.
Ontwikkeling van de vermindering energiebelasting:
Wanneer we de energiebelasting aftrekken van de belastingkorting, resulteert dit in een netto energiebelasting van 520 euro per huishouden.
Met in totaal 8,3 miljoen huishoudens levert dit 4,32 miljard euro aan inkomsten op voor de overheid.
36 procent van energierekening bestaat uit belastingen
Vergeten wordt dat huishoudens naast energiebelasting ook nog eens 21 procent btw afdragen over alle energiekosten, waaronder de basisprijs van energie, de vaste leveringskosten en netbeheerkosten.
Wanneer we deze btw bij de energiebelasting optellen, resulteert dit in een belastingbedrag van ongeveer 873 euro op de jaarlijkse energierekening voor een huishouden met een gemiddeld verbruik.
Uit berekeningen van energievergelijk.nl is gebleken dat voor een gemiddeld energiecontract, dat in februari is afgesloten, maar liefst 36 procent van de totale kosten op de energierekening uiteindelijk als belasting naar de schatkist gaat.
Hoe wordt de energiebelasting bepaald?
De energiebelasting wordt elk jaar door de Belastingdienst bepaald, op basis van het beleid dat door de overheid wordt uitgestippeld. De overheid beslist dus uiteindelijk over de nieuwe tarieven.
Dit proces is vaak onderdeel van het vaststellen van de jaarlijkse begroting, waarbij ook gekeken wordt naar andere inkomsten en uitgaven van de overheid.
Wordt er meer belast geheven dan strikt noodzakelijk?
Het is lastig te zeggen of er meer wordt belast dan strikt noodzakelijk is, want wat versta je immers onder ‘noodzakelijk’?
De overheid vindt het huidige niveau van de energiebelasting in elk geval wel noodzakelijk, zo lijkt het. De inkomsten worden gebruikt voor verschillende doeleinden, zoals diverse subsidiepotjes voor de stimulering van duurzame energie. De overheid wil werken naar een energiesysteem waarin straks geen CO2 meer wordt uitgestoten.
Tegelijkertijd wil de overheid het gebruik van gas minder aantrekkelijk maken om zo de CO2-uitstoot van huishoudens te verminderen.
Er wordt vaak vergeten dat veel huishoudens simpelweg niet de financiële middelen hebben om hun gasverbruik te verminderen. Het investeren in isolatie of de aanschaf van een warmtepomp vraagt om grote investeringen. Daarnaast zijn miljoenen huishoudens afhankelijk van de beslissingen van hun verhuurder.”
Koen Kuijper (energie-expert)
Houtkachels vaker aan
Voor veel Nederlanders loopt de hoge energiebelasting de spuigaten uit. Het heeft bijvoorbeeld geleid tot een flinke toename in het gebruik van houtkachels en openhaarden, met alle gevolgen van dien voor de buitenlucht.
In verschillende steden wordt steeds vaker geklaagd over luchtverontreiniging als gevolg van houtrook.
Hoe betaal je zo min mogelijk energiebelasting?
Gelukkig kun je zelf ook wat doen om je energiebelasting te verlagen. Je betaalt namelijk energiebelasting over iedere kilowattuur aan stroom en iedere kuub gas die je verbruikt.
Door je verbruik te verlagen, betaal je dus minder belasting.
Hoe bereik je dit?
- Isoleer je woning, investeer in een warmtepomp, gebruik van energiezuinigere apparaten en/of pas één van deze 8 kosteloze tips toe.
- Wek je eigen stroom op met zonnepanelen. Doordat je de stroom zonnepanelen voor een deel zelf gebruikt of kunt salderen, betaal je minder of zelfs helemaal geen energiebelasting (voor stroom).
Eerder concludeerde energie-expert Koen Kuijper dat zonnepanelen nog steeds een interessante investering kunnen zijn, zelfs met de reeds ingevoerde terugleverkosten die energiebedrijven onlangs introduceerden.
Als je geen geld hebt om te verduurzamen, kun je gebruik maken van een energiebespaarlening.
Over de auteur
Sinds 2014 is Bart Koenraadt actief als energie-expert voor deze site. Hij zorgt voor relevante en actuele informatie over de energiemarkt, zodat jij altijd beschikt over het laatste nieuws.
Meer over Bart
Reageren?
Thomas van Campenhout
Eella
Het mes kan aan 2 kanten snijden!
Doel: CO2 verminderen, energiebesparen, geen geldrondpompen in subsidies, toeslagen .\
Wanneer de overheid de echte regie gaat (ging) nemen door alle huizen van een aantal zonnepanelen te voorzien+ tegelijkertijd met de uitbreiding van het stroomnet, dan bespaart vele huishoudens geld, waartegen de huurtoeslagen vermindert kan worden (bijv). minder subsidies, zonneparken in weilanden benut blijven voor landbouw/ woningbouw, moeilijk bereikbare windparken niet gebouwd hoeven worden ( denk eens aan onderhoud/vogelsterfte/ lelijk in landschap). Dan profiteert iedereen op gelijkwijze.
MMo
Vrijuit je normale mening geven wordt hier waarschijnlijk niet gerespecteerd mijn bericht van vanmorgen en van nog iemand anders is gewoon verwijderd diep triest!!
WWRM
@Mo Het is niet anders Er zijn media kartels Een soort mainstream media en kritische berichtgeving wordt geweerd
Mijn advies houdt het neutraal en laat je niet uitdagen en ga altijd uit van de vraag kan mijn berichtgeving worden
geweerd
Een soort zelf censuur en wellicht kan er dan meer dan jij denkt
MMo
@WRM
Mijn bericht was neutraal niets geks verder maar kritiek is schijnbaar moeilijk te verteren 🙂
FFred
Nu de overheid de opbrengsten van het Groninger gasveld gaat missen verhalen ze dat met belastingverhoging op burgers.
WWRM
@Fred Dat Groninger gasveld kost vele malen dubbel
Enerzijds de gemiste opbrengsten en anderzijds het oplossen van vermeende schade waar de overheid probeert de rekening door te schuiven naar de NAM
Dat oplossen van schade heeft ook een vreemd karakter Het lijkt er op dat een energie en isolatie programma wordt gestart onder mom schadevergoeding
SSybren Stoelgang
Waarom men in Nederland zoveel belasting betaalt? De Nederlandse Roverheid heeft immers altijd geld nodig, hetzij om aan de geldhonger van het tuig in Brussel te kunnen voldoen, anderzijds omdat men riant met belastinggeld strooit naar andere landen, miljoenen / miljarden uittrekken voor de zoveelste keer steun, maar in eigen land krijgen de burgers te horen dat er 17 miljard bezuinigd moet worden.
Wat is er dan makkelijk om de vaste lasten voor de burger te verhogen, tot asociale hoogten?
Men vindt het prima in de Tweede kamer, wetsvoorstellen en ideeën om dit tegen te gaan worden steevast weggestemd door de zon.”nette” partijen.
En dan gek vinden dar men klaar is met het kartelgepeupel , met die verachtelijke club ratten van D66 voorop.
WWRM
Ik wil nog een correctie plaatsen
De energie bespaar lening en vele subsidies zijn er alleen voor huiseigenaren
We zien te vaak de praatjes van de overheid waar 50 procent van de Nederlanders niets aan heeft
Ik hoop dat men hier afscheid van neemt of duidelijk aan geeft de doelgroep en hiermede duidelijk wordt het elitair karakter
WWRM
Inmiddels zijn de milieu gerelateerde belastingen al dan de hier genoemde energiebelasting
Als we de accijnzen er bij pakken wordt het nog veel meer
Belastingen milieu klimaat beleid zijn een business model geworden waarvan het einde nog lang niet in zicht is en waarvan vrijwel de gehele Tweede Kamer overtuigd is dat het noodzakelijk en nog veel erger de gemiddelde Nederlandse bevolking ook
WWRM
@WRM Correctie Inmiddels zijn de milieu gerelateerde belastingen het dubbele van de hier genoemde energiebelasting
WWRM
Inmiddels is de opstand op gang gekomen bij warmtenetten en wensen zelfs de corporaties niet meer mee te doen
Daarna kan wellicht meer of anders
De mensen hebben geen zin in energie transitie als het ze extreem kost en ze niet meer mee kunnen doen
Nederland wil de komende zes jaar een half miljoen huizen aansluiten op warmtenetten. Maar de gigantische kostenstijgingen die klanten daarvan dit jaar krijgen, rijden die ambitie in de wielen. Het kabinet kondigde vrijdag een spoedwet aan om het ergste leed te verzachten.
Mensen moeten wel uitkijken dat compensatie of subsidies niet voor korte duur werken
WWim B
@WRM
Ja klopt de warmtenetten zijn gekoppeld aan de gasprijs welke alleen maar stijgt. Daarmee worden de warmtenetten dus ook duurder. Bij warmtenetten mogen ze zelf bedenken hoe ze die doorberekenen, meestal verhogen ze het vastrecht.
Ik zit nu ook bij een warmtenet, mijn vastrecht is 65,- per maand. Dus die tips van korter douchen en zo zijn totaal niet interessant, want mijn vastrecht verlaag ik daar niet mee. Ik zou met mijn verbruik een stuk goedkoper uit zijn met gas. Maar ja daar kan ik niet voor kiezen.
WWRM
@Wim B Stel u huurt dan komt normaal als u zelf een cv ketel heeft die voor rekening van de verhuurder althans het onderhoud
Nu als u nul verbruikt ben u altijd een euro of 800 per jaar armer en dat tot oneindige
GGoel
@Wim B
Gasprijs daalt alweer jaren. In feite zitten we nu binnen de bandbreedte die gebruikelijk was voor de oorlog. Weliswaar aan de bovenkant van die bandbreedte.
Ik heb warmtenet eens even opgezocht op Wikipedia, en in Nederland geldt hiervoor het Niet meer dan anders principe, wat inhoudt dat verwarming via warmtedistributie niet meer mag kosten dan verwarming met een hr-ketel op aardgas. Dat betekent dat verwarming via warmtedistributie voor huishoudens meestal niet goedkoper is dan traditionele verwarming op aardgas.
WWRM
@Goel Het niet meer dan principe is een wassen neus
Stel u gebruikt nul energie dan kunt u toch niet beweren dat ik het zelfde betaal met een warmtenet in vergelijking met een cv ketel
Dit zijn allemaal praatjes van de overheid
GGoel
@WRM
Het probleem is dan ook dat de stelling “Niet meer dan anders” te vaag is. Wat is “anders”? Het gemiddelde van alle gascontracten? Dan kom je op een nogal hoge gasprijs uit. Beter zou zijn “Niet meer dan het goedkoopste gascontract” (verrekend in MWh (of Joule)). Of nog beter: de kostprijs + een marge, omdat hier niet de marktwerking geldt (geen keuze = geen concurrentie). Sowieso is een gehele koppeling aan gas allang niet meer geheel correct. Dat maakt de warmtenetten een stuk goedkoper.
WWRM
@Goel Sommige mensen volgen gewoon de main stream media en milieu clubs en kunnen klakkeloos kopiëren
Wellicht denken over gefundeerde kritiek en ingaan hierop is wellicht een brug te ver
Maar goed we zien vaak een marxistische agenda die niet open staat voor kritiek
Een denkertje Jetten wil alle leden royeren die wellicht minister willen worden en zijn beleid doorzetten ondanks demissionaire status
Eerder gijzelde d66 al het kabinet en nu kennelijk de samenleving
Helaas zijn er mensen die blindelings dit beleid ondersteunen maar goed dat kwam al eerder voor bij autocratische samenlevingen