Mechanische ventilatie
Mechanische ventilatie is het op mechanische wijze afvoeren en/of aanvoeren van lucht. Ongeveer 30 procent van de woningen heeft een vorm van mechanische ventilatie, wat zorgt voor gezonde lucht in huis. Mechanische ventilatie kan ook energie besparen.
Huizen die vanaf 1975 zijn gebouwd zijn vaak standaard al voorzien van een systeem met mechanische afvoer.
In dit dossier wordt besproken hoe mechanische ventilatie werkt, wat de voordelen zijn en hoe je optimaal mechanisch kunt ventileren. Informatie die goed van pas komt als je mechanische ventilatie gaat inbouwen of moet vervangen.
Hoe werkt mechanische ventilatie?
Mechanische ventilatie werkt samengevat als volgt:
- Op verschillende plekken in huis zijn ventielen aangebracht, zoals de badkamer, keuken en wc.
- Een speciale ventilatiebox zorgt ervoor dat de lucht via deze ventielen wordt afgevoerd naar buiten.
- Bij een volledig mechanische ventilatie wordt er ook frisse lucht van buiten aangezogen.
- Het aanvoeren van lucht gebeurt via de ventilatieroosters in muren, klepramen en gevels van de woning.
Ieder ventilatiesysteem werkt net even anders. Zo zijn er systemen waarbij de lucht op natuurlijke wijze wordt aangevoerd en systemen waarbij dit mechanisch gebeurt.
Er zijn ook systemen die de af- en aanvoer van lucht automatisch aansturen met behulp van een CO2-sensor. Die meet in hoeverre het nodig is om te ventileren.
Wat zijn de voordelen van mechanische ventilatie?
Mechanische ventilatie kent een aantal duidelijke voordelen:
Verse lucht
Uit onderzoek blijkt dat de lucht in woningen lang niet altijd van goede kwaliteit is. Het CO2-gehalte is vaak te hoog. Vooral in slaapkamers ontbreekt het vaak aan verse lucht. Mechanische ventilatie – ingesteld op de juiste stand – zorgt er voor dat er voldoende verse lucht in de kamers van je woning komt.
Afzuiging badkamer
Het gebruik van (warm) water in de badkamer produceert behoorlijk wat waterdamp. Zonder goede ventilatie kan de vochtige lucht condenseren tegen de muren en plafonds. De schimmels en muffe geurtjes die daardoor kunnen ontstaan zijn niet goed voor de gezondheid. Met mechanische ventilatie is dit te voorkomen, die voert de vochtige lucht af en zorgt voor de toevoer van droge, schone lucht.
Te combineren met warmtepomp
Mechanische ventilatie kan ook worden gecombineerd met een warmtepomp. Hiermee wordt de (warme) afgevoerde lucht gebruikt om water voor de verwarming of de douche alvast op te warmen. Dat is extra energiezuinig.
Hoe gebruik je mechanische ventilatie optimaal?
Om mechanische ventilatie op de goede manier te gebruiken, komen de volgende acht tips goed van pas:
- Zorg ervoor dat er altijd lucht van buiten naar binnen kan, bijvoorbeeld via roosters of ramen. Zorg ook dat de lucht goed door het hele huis kan stromen.
- Bouw geen mechanische ventilatie in als de natuurlijke ventilatie in je woning al voldoende is.
- Combineer mechanische ventilatie met warmteterugwinning. Dat is comfortabel en bespaart energie.
- Kies voor een systeem met winddrukgeregelde roosters, die laten minder lucht binnen als er wind op staat. Dat bespaart energie.
- Laat de motor van je ventilatiebox werken op gelijkstroom, die verbruikt minder stroom.
- Doe de mechanische ventilatie nooit uit, tenzij er wordt gevraagd om de ramen en deuren te sluiten, bijvoorbeeld bij een ramp waarbij de buitenlucht gevaarlijk is. Trek dan de stekker eruit.
- Maak de roosters en ventielen minstens één keer per jaar goed schoon. De ventilatiebox heeft zo’n één keer in de twee jaar onderhoud nodig.
- Heeft je ventilatiesysteem drie standen? Gebruik dan stand 1 als je niet thuis bent, stand 2 als je thuis bent en stand 3 bij het koken of douchen.
Welk ventilatiesysteem kies ik?
Er zijn twee soorten mechanische ventilatiesystemen die in Nederland worden gebruikt én zijn goedgekeurd in het bouwbesluit:
- Type C: met natuurlijke luchttoevoer en mechanische afvoer
- Type D: met mechanische toe- en afvoer
Type C-systemen kunnen worden gecombineerd met CO2-sturing. Type D systemen kunnen worden gecombineerd met warmteterugwinning en CO2-regeling.
Een overzicht van alle kenmerken:
| Type C mechanische ventilatie | Type D mechanische ventilatie |
|---|---|
| Zorgt voor toevoer van koude lucht wat wordt geassocieerd met verse lucht. Maar is minder comfortabel. | Zorgt voor meer comfort, omdat de ingeblazen verse lucht is voorverwarmd |
| Koelen niet mogelijk | In de zomer kan warmteterugwinning zorgen voor verkoeling, omdat de ingeblazen lucht wordt voorgekoeld |
| Is eenvoudiger en goedkoper qua installatie | Duurder en complexer |
| Is eenvoudig te onderhouden. Vooral de roosters moet je zo nu en dan reinigen | Complexer en vraagt meer onderhoud: systeem heeft filters die je regelmatig moet schoonmaken of vervangen |
| Verbruikt minder stroom, maar verliest meer warmte | Verbruikt meer stroom, maar verliest minder warmte |
| Geen tot weinig filtering van buitenlucht. Fijnstof komt gemakkelijker in de woning. | Zorgt voor betere filtering van de lucht, wat fijner is als de lucht buiten niet zo schoon is. Gaat fijnstof tegen. |
Wil je weten welk type systeem geschikt is voor jouw woning of hoe je een systeem moet vervangen?
Neem dan contact op met een adviseur of expert in verwarming en ventilatie.
Stuur ons een bericht
