Energiezuinige verlichting
Gemiddeld gaat 16 procent van de gebruikte elektriciteit in een huishouden op aan verlichting. Op een elektriciteitsrekening van 600 euro per jaar is dat bijna 100 euro aan verbruikskosten.
Het vervangen van onzuinige gloei- en halogeenlampen door energiezuinige led- en spaarlampen kan veel energie besparen. Dat is beter voor het milieu en scheelt aanzienlijk op de energierekening.
“Het einde van het gloeilamptijdperk zal 40.000.000.000 (400 miljard) kWh aan stroom besparen per jaar in Europa”, volgens Maarten Steinbuch, professor aan de Technische Universiteit Eindhoven.
Oude lampen vervangen
Als je van plan bent om oude lampen te vervangen, is het belangrijk om bij de aanschaf van nieuwe lampen te letten op een aantal eigenschappen.
Vroeger was het veel eenvoudiger, toen werden lampen simpelweg vervangen door enkel te kijken naar het wattage en de fitting. Tegenwoordig bestaan er veel verschillende technologieën die invloed hebben op de eigenschappen van de lamp.
Belangrijke aspecten
Overzicht van de aspecten waarop gelet moet worden bij het uitkiezen van een nieuwe lamp:
- Energiezuinigheid (energielabel): hoe hoger het aantal lumen per watt, hoe efficiënter de lamp
- Lichtkleur (kleurtemperatuur): hoe lager de kleurtemperatuur, hoe warmer het licht
- Dimbaarheid: kan de lamp minder fel of feller worden ingesteld?
- Opwarmtijd: geeft de lamp direct licht op volle sterkte of moet hij eerst opwarmen?
- Branduren: zegt iets over de levensduur van de lamp
- Schakelcyclus: zegt iets over hoe vaak de lamp aan- en uit kan worden gezet
- Aanschafprijs: kosten van de lamp
Natuurlijk is ook de lichtopbrengst van belang bij het kiezen van een lamp. Aangezien het wattage tegenwoordig minder zegt over de hoeveelheid licht die de lamp produceert, is het beter om te kijken naar de lichtopbrengst in lumen (lm).
LED vs. gloeilamp
Hieronder een handige tabel waarmee je het wattage van van gloeilampen en ledlampen met elkaar kan vergelijken:
| Lichtsterkte | LED-lamp | Gloeilamp |
|---|---|---|
| 100 – 150 lumen | 3 wattt | 15 watt |
| 200 – 300 lumen | 5 watt | 25 watt |
| 400 – 500 lumen | 8 watt | 40 watt |
| 700 – 850 lumen | 12 watt | 60 watt |
| 900 – 1100 lumen | 15 watt | 75 watt |
| > 1300 lumen | 20 watt | 100 watt |
Vergelijking lampen
In de onderstaande tabel worden de vier meest gangbare soorten lampen met elkaar vergeleken op de eerder genoemde eigenschappen.
| Gloeilampen | Halogeenlampen | Spaarlampen | Ledlampen | |
|---|---|---|---|---|
| Energiezuinigheid | Laag (ongeveer 5 tot 10 lumen per Watt) | Gemiddeld (ongeveer 10 tot 13 lumen per Watt) | Hoog (ongeveer 55 lumen per Watt) | Zeer hoog (tot 120 lumen per Watt) |
| Lichtkleur | Warm | Wit tot warm | Wit tot lichtwarm | Wit tot warm |
| Dimbaarheid | Altijd | Altijd | Soms | Soms |
| Direct volledig licht? | Ja | Ja | Nee, na 30 seconden tot 3 minuten | Ja |
| Branduren | ~1.000 | ~2.000 | ~7.000 | > 20.000 |
| Schakelen | Beperkt | Oneindig | Soms beperkt (10.000 keer) | Meestal Oneindig |
| Aanschafprijs | Niet meer verkocht | Laag | Gemiddeld | Gemiddeld tot hoog |
Terugverdientijd
Een energiezuinige led- of spaarlamp is doorgaans een stuk duurder in de aanschaf dan gloei- en halogeenlampen. Gelet op het stroomverbruik (tot 80 procent lager) en de levensduur ben je op de langere termijn echter alsnog goedkoper uit met een zuinige lamp.
Een gloeilamp verbruikt in 3 jaar tijd (gemiddeld 4 uur per dag aan) ongeveer 60 euro aan stroom. Een moderne Ledlamp is meer dan 10 keer zo zuinig en verbruikt in dezelfde periode dus maar 6 euro aan stroom. Je mag ervan uitgaan dat een goede LED-lamp minimaal 3 jaar meegaat.
Je bespaart hiermee dan 54 euro op de energierekening. In de netto-besparing moeten de aanschafkosten van de duurdere led lamp uiteraard wel worden meegenomen.
Milieu-impact
De milieu-impact van verlichting komt grotendeels voort uit de elektriciteit die nodig is om de verlichting te laten branden.
Slechts een klein deel van de energie is nodig voor de productie van lampen. Nu is het wel zo dat de productie van spaar- en ledlampen meer energie kost dan de productie van gloeilampen. Toch is de netto milieu-impact van gloeilampen veel hoger vanwege het hoge elektriciteitsverbruik.
Als je van plan bent om oude lampen te vervangen. Let er dan op dat spaarlampen, tl-buizen en ledlampen behoren bij het klein chemisch afval. Gloeilampen mogen gewoon bij het huisafval.
Nog geen massale overstap op zuinige verlichting
Ondanks de voordelen van LED-verlichting stappen veel huishoudens nog niet erop over. Dat komt door verschillende redenen: de oude lampen zijn nog niet kapot, zuinige lampen zouden niet sfeervol zijn of niet passen in de bestaande fittingen.
Kennelijk is er dus nog veel onwetendheid over zuinige verlichting.
Als je slim omgaat met verlichting kun je op verschillende manieren besparen.
- Vervang onzuinige lampen door spaar- of ledlampen. Kijk niet alleen naar de lampen binnenshuis, maar ook buiten de woning.
- Let bij het kopen van een nieuwe lamp op alle eigenschappen die belangrijk zijn en niet alleen naar het wattage en de fitting.
- Doe lampen uit in een ruimte die je verlaat. Hoe logisch dit ook klinkt, wordt dit vaak toch vergeten. Een schakelaar die lampen op afstand kan uitschakelen, is vaak een goede oplossing om onnodige verlichting uit te zetten.
- Maak slim gebruik van daglicht, bijvoorbeeld door het geven van een lichte tint aan muren en plafonds in donkere kamers. Op deze manier is er minder verlichting in de woning nodig.
Stuur ons een bericht
