Elektrisch rijden
Elektrisch rijden heeft de laatste jaren een enorme groei doorgemaakt. Deze trend zal zich de komende twintig jaar verder doorzetten, nu accu’s steeds beter worden en fossiele brandstoffen steeds schaarser.
Op dit moment (peiling: juni 2022) telt Nederland ongeveer 284.000 volledig elektrische auto’s (BEV’s) en 163.000 semi-elektrische auto’s (PHEV’s), blijkt uit cijfers van RVO-RDW.
Op deze pagina wordt besproken:
- Welke zaken belangrijk zijn als het gaat om elektrisch rijden.
- Welke soorten elektrische auto’s er zijn.
- Wat de voor- en nadelen zijn van elektrisch rijden.
- Hoe het zit met de veiligheid van elektrische auto’s.
Wat is elektrisch rijden?
Elektrisch rijden is rijden op stroom uit het elektriciteitsnetwerk. Via een speciale stekker in het stopcontact wordt de accu van de elektrische auto opgeladen.
De stroom die een elektrisch voertuig gebruikt kan duurzaam worden opgewekt, bijvoorbeeld door een windmolenpark. De stroom kan ook thuis, via zonnepanelen, worden opgewekt.
Voordelen
Het idee en voordeel van elektrisch rijden is dat er bij het rijden geen CO2 en fijnstof wordt uitgestoten. Dit verbetert de luchtkwaliteit aanzienlijk en er wordt geen directe bijdrage geleverd aan het broeikaseffect.
Bovendien kan de energie die nodig is voor elektrisch rijden, worden opgewekt door middel van duurzame energie.
De overheid stimuleert elektrisch rijden omdat dit milieuvriendelijker is dan rijden op benzine, diesel of gas.
Nadelen elektrisch rijden
Elektrische auto’s ondervinden ook een aantal nadelen:
- De aanschafprijs van elektrische auto’s ligt, ondanks de fiscale voordelen, een stuk hoger dan conventionele auto’s.
- De actieradius (het bereik) van volledig elektrische auto’s ligt meestal (een stuk) lager dan bij conventionele auto’s. Bovendien duurt het opladen van een elektrische auto’s veel langer dan een conventionele auto voltanken.
- Er zijn nog niet overal oplaadpunten voor elektrische auto’s. Bovendien zijn deze opladers soms bezet.
- Er bestaat nog geen elektrische Jerrycan.
Soorten
Elektrische auto’s kunnen worden opgedeeld in verschillende categorieën, namelijk:
Volledig elektrische auto (BEV)
BEV’s rijden puur op stroom en hebben geen verbrandingsmotor aan boord. De accu van de auto wordt opgeladen bij een oplaadpunt, thuis, op kantoor of onderweg. De actieradius van dit soort auto’s ligt tussen de 200 en 500 km.
Voorbeelden van BEV’s
- Tesla Model 3 en Model Y
- Volkswagen ID3 en ID4
- Fiat 500 (electric)
- Skoda Enyaq
- Peugeot e-208
Plug-in hybride (PHEV)
Een PHEV kan net als een volledig elektrische auto worden opgeladen en 20 tot 60 kilometers volledig elektrisch rijden.
Buiten de bebouwde kom, of als de accu leeg is, neemt een brandstofmotor het werk (deels) over van de elektromotor. De combinatie van een zuinige brandstof motor en een elektromotor zorgt ervoor dat plug-in hybrides milieuvriendelijker zijn dan conventionele auto’s, maar toch beschikken over dezelfde voordelen, zoals een goede actieradius.
Voorbeelden PHEV:
- Ford Kuga PHEV
- Volkswagen Golf eTSI
- Volvo XC40
- Audi A3 e-tron
- Mitsubishi Outlander
Elektrische auto’s met range-extender (E-REV)
Elektrische auto’s met een range-extender (E-REV) zijn in feite elektrische auto’s die een kleine verbrandingsmotor aan boord hebben die de accu tijdens de rit kan opladen, waardoor de actieradius wordt vergroot.
Voorbeelden E-REV:
- Chevrolet Volt
- BMW i3
Dit type auto wordt niet meer verkocht.
Elektrische auto met een brandstofcel (FCEV)
De FCEV’s hebben veel weg van auto’s die rijden op accu’s. Het verschil is dat er een brandstofcel aanwezig is die zelf elektriciteit produceert met behulp van waterstof, methanol of gewone benzine. In de brandstofcel vindt een chemische reactie plaats tussen waterstof en zuurstof. Daardoor ontstaat elektriciteit en waterdamp, die kan worden afgevoerd als water.
Voorbeelden FCEV:
- Hyundai ix35 (NEXO)
- Toyota Mirai
- Honda Clarity
Cijfers
Hieronder actuele cijfers omtrent het aantal geregistreerde elektrische auto’s:
Type voertuig | Stand per juni 2022 |
---|---|
Volledig elektrisch (FEV) | 283.732 |
Plug-in hybride (PHEV) en (E-REV) | 163.020 |
Auto met brandstofcel (FCEV) | 563 |
Totaal | 447.315 |
Bron: Rvo.nl
Meest voorkomende elektrische auto’s
- Tesla Model 3: 42.143
- Mitsubishi Outlander: 21.619
- Kia Niro: 18.007
- Hyundai Kona: 16.485
- Volkswagen ID: 15.513
Kosten elektrisch rijden
Elektrisch rijden kent veel voordelen, het is natuurlijk beter voor het milieu, maar er zijn ook financiële voordelen:
- Bij de aanschaf van een volledig elektrische auto hoeft men geen aanschafbelasting (BPM) te betalen (tot en met 2024).
- Elektrische auto’s betalen geen of minder wegenbelasting (MRB).
- Werknemers met een (semi-) elektrische auto betalen een lagere bijtelling voor het privégebruik.
- Op stroom zit geen accijns. De kosten van opladen zijn doorgaans lager dan het tanken van diesel of benzine.
- Een elektrische auto kent veel minder bewegende onderdelen: de onderhoudskosten zijn daarom lager.
De Nederlandse overheid wil het gebruik van elektrische auto’s aanmoedigen met behulp van deze fiscale voordelen. Dat schijnt zijn vruchten af te werpen, want sinds 2015 worden er veel meer elektrische auto’s verkochte dan in andere Europese landen.
Bijtelling
Voor elektrische auto’s betaal je ook een bijtelling voor privégebruik.
Een overzicht:
Jaar ingebruikname | Bijtelling | Bijtelling cap |
---|---|---|
2021 | 12 procent | € 40.000 |
2022 | 16 procent | € 35.000 |
2023 | 16 procent | € 30.000 |
2024 | 16 procent | € 30.000 |
2025 | 17 procent | € 30.000 |
Boven de bijtelling cap geldt een bijtellingstarief van 22 procent. De bijtelling staat vast voor een periode van vijf jaar en gaat daarna over in het dan geldende bijtellingstarief.
Factoren
Hoe duur elektrisch rijden daadwerkelijk is, hangt natuurlijk af van een aantal factoren:
- Het aantal kilometer dat je jaarlijks rijdt
- Het rendement van de oplader
- Het elektrische verbruik van de auto. Hoe zwaarder de auto hoe hoger het verbruik. Ook de aerodynamische vormgeving speelt een belangrijke rol.
- De rijstijl van de berijder
- Het energiecontract; welke prijs betaal je per kWh?
Verbruikskosten
In de tabel hieronder zie je wat het qua verbruik kost om een elektrische auto te rijden.
Benzineauto | Dieselauto | Tesla Model 3 LR | Kia e-Niro | Volkswagen ID4 | |
---|---|---|---|---|---|
Actieradius | 500 tot 800 km | 600 tot 1.000 km | 350 tot 400 km | 340 tot 420 km | 340 tot 380 km |
Verbruik | 6,66 l / 100 km | 5,0 l / 100 km | 15,4 kWh / 100 km | 16,1 kWh / 100km | 20,0 kWh / 100 km |
Kosten: | |||||
10.000 km | € 1.332 | € 1.000 | € 616 | € 644 | € 800 |
15.000 km | € 1.998 | € 1.500 | € 924 | € 966 | € 1.200 |
20.000 km | € 2.664 | € 2.000 | € 1.232 | € 1.288 | € 1.600 |
25.000 km | € 3.330 | € 2.500 | € 1.540 | € 1.610 | € 2.000 |
30.000 km | € 3.996 | € 3.000 | € 1.848 | € 1.932 | € 2.400 |
Er wordt uitgegaan van 40 eurocent per kWh en 2 euro per liter diesel of benzine.
Via de verbruiksmonitor van Autoweek.nl kun je zien hoeveel andere elektrische auto’s in de praktijk verbruiken.
Overige kosten
Natuurlijk is elektrisch rijden niet alleen rozengeur en maneschijn. Naast het verbruik zijn er namelijk nog andere kosten die genoemd moeten worden.
Allereerst is daar de aanschafwaarde van elektrische auto’s, deze ligt nu eenmaal hoger dan de aanschafwaarde van auto’s die op benzine of diesel rijden. Dit komt vanwege de dure accu die wordt ingebouwd. Ook zijn er in veel gevallen bijkomende kosten voor een abonnement die je nodig hebt als je gebruik wilt maken van een oplaadpunt. Verder moet je ook investeren in een oplaadinstallatie als je thuis wilt opladen (ongeveer 1000 euro, inclusief installatie).
Verder zijn er ook nog andere kosten, zoals de afschrijvingskosten. Een accu gaat minder lang mee dan een benzine- of dieselmotor. Hierdoor liggen de afschrijvingskosten voor een elektrische auto twee tot drie keer zo hoog. Schattingen geven aan dat de gemiddelde afschrijvingskosten tussen de 0,10 en 0,16 euro per km liggen. Dit is uiteraard sterk afhankelijk van het merk en type auto.
Elektrisch opladen
Helaas gaat het opladen (bijtanken) van elektrische auto’s nog niet zo snel als bij auto’s die rijden op fossiele brandstoffen. Dat is een nadeel. Er zijn in principe drie manieren om de auto elektrisch op te laden:
- Via de normale stekker (230 V): het duurt ongeveer 24 uur om een lege accu weer volledig op te laden (bij de meeste elektrische auto’s)
- Type 2 stekker (400 V wisselspanning), vaak te vinden bij oplaadpunt: het duurt ongeveer 4 uur om een lege accu weer volledig op te laden (bij de meeste auto’s). Een type 2 stekker kan ook op gelijkspanning de auto opladen.
- CEE 5-polige stekker (380 V), soms te vinden bij oudere oplaadpunten: duurt iets langer dan de type 2 stekker
Oplaadpalen vind je op een groot aantal plekken in Nederland. Zoek via oplaadpalen.nl een paal bij jou in de buurt.
Er zijn ongeveer 85.000 (semi)publieke oplaadpunten in Nederland (2021).
Veiligheid
Elektrische auto’s scoren op het gebied van veiligheid minstens zo goed als reguliere auto’s. Sterker nog, elektrische voertuigen zijn over het algemeen beter bestand tegen een botsing met een groter voertuig. Dat komt omdat elektrische auto’s vanwege de accu’s zwaarder zijn dan normale auto’s.