Elektrisch koken
Elektrisch koken is in opkomst. Omdat we langzaam aan van het gas afgaan, gaan we ook steeds minder op gas koken.
In dit dossier wordt besproken:
- Welke soorten elektrisch koken er zijn
- Wat de verschillen zijn tussen gas, keramisch en inductie koken
- Of je beter op gas of elektrisch kunt koken?
- En meer…
De symbolen voor gas, klassiek, keramisch en inductie:
Welke soorten elektrisch koken zijn er?
Er zijn in feite drie manieren waarop je elektrisch kunt koken:
- Klassiek
- Keramisch
- Inductie
We leggen ze één voor één uit.
Klassiek
- Verbruik: 225 – 300 kWh per jaar
- Geschatte verbruikskosten: maximaal 135 euro per jaar
- Aansluiting: 5-polige stekker
- Geschikte pannen: pan met gladde, vlakke bodem (verschillende mogelijkheden qua materiaal, waaronder tri-ply met meerdere lagen metaal)
Bij klassiek elektrisch koken is de kookplaat voorzien van gietijzeren verwarmingselementen. Hierop kan de pan worden gezet.
Klassiek elektrisch koken is niet energiezuinig en komt bijna niet voor. Bovendien duurt het lang voordat de platen warm zijn en weer afkoelen. Dit zorgt ervoor dat het controleren van temperatuur lastiger is.
Het voordeel is dat klassieke kookplaten erg goedkoop zijn in de aanschaf.
Keramisch
- Verbruik: 225 kWh per jaar
- Geschatte verbruikskosten: 100 euro per jaar
- Aansluiting: 5-polige stekker
- Geschikte pannen: pannen met ferromagnetische bodem, bijvoorbeeld van gietijzer of plaatstaal (coating van niet-ferromagnetisch materiaal vormt geen probleem)
Keramisch koken is de meest betaalbare en gebruikte manier van elektrisch koken. Het is de opvolger van klassiek elektrisch koken.
Bij een keramische kookplaat wordt gebruik gemaakt van meerdere verwarmingselementen of infraroodelementen om warmte op te wekken. Dit zijn vaak spiralen onder een keramische gasplaat. Bij het koken gloeien de elementen op. Dit gebeurt binnen cirkels (meestal vier) op de kookplaat.
Het schoonhouden van een keramische kookplaat is eenvoudig en de aanschafkosten vallen mee.
Inductie
- Verbruik: 175 kWh per jaar
- Geschatte verbruikskosten: 75 euro per jaar
- Aansluiting: perilex stekker (sommige modellen maken nog gebruik van normale stekker)
- Geschikte pannen: pannen met ferromagnetische bodem, bijvoorbeeld van gietijzer of plaatstaal (coating van niet-ferromagnetisch materiaal vormt geen probleem)
Koken met behulp van inductie is de laatste decennia steeds populairder geworden.
Bij inductiekoken wordt niet de plaat verwarmd, maar de bodem van de pan zelf. Dit gebeurt doordat er een elektromagnetisch veld wordt gecreëerd nadat de pan op de kookplaat wordt gezet.
Een kookplaat op inductie warmt de pan veel sneller op dan bij keramisch of gas koken. Binnen 20 seconden is de pan heet.
Wat zijn de verschillen tussen gas en elektrisch koken?
Of je elektrisch of op gas gaat koken, is iets waar je bij de aanschaf van een keuken, fornuis of kookplaat over moet nadenken.
In de onderstaande tabel staat een overzicht met de belangrijkste verschillen tussen gas en elektrisch koken.
| Gas | Keramisch | Inductie | |
|---|---|---|---|
| Aanschafkosten | Laag tot gemiddeld | Laag tot gemiddeld | Gemiddeld tot hoog |
| Verbruikskosten | Gemiddeld | Bovengemiddeld | Gemiddeld |
| Snelheid warmteontwikkeling | Gemiddeld | Langzaam tot gemiddeld | Snel |
| Schoonmaken en onderhoud | Lastig | Eenvoudig | Eenvoudig |
| Veiligheid | Laag (open vuur, kans op gaslek) | Gemiddeld (plaat blijft heet) | Hoog (alleen de pan wordt heet) |
| Controleren temperatuur | Eenvoudig | Lastig | Eenvoudig |
| Flexibele zones voor het koken | Meestal niet | Nee | Meestal wel |
| Aanschaf nieuwe pannen nodig? | Nee | Meestal niet | Ja |
| Speciaal stopcontact/aansluiting nodig? | N.v.t. | Ja, vijf polig | Soms |
| Levensduur | 15 – 25 jaar | 10 – 15 jaar | 10 – 15 jaar |
Kun je beter op gas of elektrisch koken?
Of je beter op gas of elektrisch kunt koken, hangt af van meerdere aspecten en welke jij belangrijk vindt.
Kosten
Voor veel mensen is het verbruik belangrijk. Kijkend naar de jaarlijkse kosten is koken op gas of via inductie ongeveer even duur. Beiden rond de 75 euro per jaar aan kosten (prijspeil: 2022).
Als je echter van het gas af wilt gaan, is elektrisch koken een must. Je bespaart dan namelijk ook omdat je geen gasaansluiting meer nodig hebt en dus minder netbeheerkosten hebt.
Milieu
Is elektrisch koken milieuvriendelijker dan koken op gas?
Ja en Nee.
Aan de ene kant is de (indirecte) CO2-uitstoot bij elektrisch koken via inductie vrijwel gelijk. Dit komt omdat veel stroom nog niet duurzaam wordt opgewekt. Aan de andere kant is koken op inductie wel degelijk milieuvriendelijker als je groene stroom afneemt van je energieleverancier.
Klassiek elektrisch koken of keramisch koken is zelfs minder milieuvriendelijk dan koken op gas. Dit komt omdat het rendement een stuk lager ligt. Maar ook dit argument komt te vervallen als er alleen gebruik wordt gemaakt van duurzame energie.
Overige aspecten
- Koken op gas is goedkoper in de aanschaf en kent een langere levensduur.
- Koken op inductie is veiliger en eenvoudiger qua schoonmaken en onderhouden.
- Voor koken op inductie heb je meestal nieuwe pannen nodig.
- Bij koken op inductie heb je vaak flexibele opties
Wat heb je nodig voor koken op inductie?
Als je op inductie gaat koken gaat je elektriciteitsverbruik omhoog. Sommige kookplaten vragen zoveel stroom dat er een aangepaste of moderne meterkast (met 3 fasen) nodig is met een speciale kookgroep.
Er moet dan een nieuwe aansluiting naar de keuken worden aangelegd. Ook de hoofdzekering moet het verhoogde verbruik aankunnen.
De onderstaande tabel schept duidelijkheid:
| Vermogen inductie | Vereisten |
|---|---|
| Maximaal 3.680 watt aansluitwaarde tegelijkertijd | Normaal stopcontact
Verstandig om inductieplaten aan te sluiten op eigen groep |
| Maximaal 7.360 watt aansluitwaarde tegelijkertijd | Aansluiting voor perilex stekker zodat de stroom van twee groepen kan worden gehaald
Aanpassingen in de meterkast (soms) |
| Meer dan 7.360 watt | 3-fasen meterkast
Perilex stekker inclusief aansluiting |
Als je meterkast niet voldoende vermogen kan leveren voor de inductieplaat kan het zijn dat deze nog wel werkt, maar dat niet alle vier de kookplaten op vol vermogen zullen werken.
Hoe weet ik of mijn pan geschikt is voor koken op inductie?
Er is een simpele truc waarmee je kunt testen of je pan geschikt is voor inductie.
Hiervoor maak je gebruik van een sterke magneet:
- Blijft de magneet kleven onder de pan? Dan is de pan geschikt.
- Blijft de magneet niet kleven? Dan is de pan mogelijk niet of minder geschikt.
Let op: deze test is niet altijd waterdicht. Het beste is om gebruik te maken van een pan waarvan de fabrikant heeft aangegeven dat deze geschikt is voor koken op inductie.
Stuur ons een bericht
