Waar ben je naar op zoek?

Klimaat en milieu

Circulaire economie

De wereldbevolking blijft groeien, waardoor de vraag naar grondstoffen toeneemt en de voorraad afneemt. Bovendien zorgt toenemende consumptie ook voor een toename van afval en uitstoot.

Een circulaire economie kan hierin een oplossing vormen, omdat afval eigenlijk niet bestaat en grondstoffen zoveel mogelijk worden hergebruikt.

Wat is een circulaire economie?

Een circulaire economie is een industrieel-economisch systeem waarin grondstoffen niet worden uitgeput, maar opnieuw kunnen worden ingezet voor productie of hergebruik. In deze economie bestaat (vrijwel) geen restafval.

Een circulaire economie staat ook wel bekend als kringloopeconomie.

Lineaire vs. circulaire economie

Een circulaire economie is wezenlijk anders dan een lineaire economie, waarin steeds nieuwe grondstoffen nodig zijn voor het gebruik van producten.

Het onderstaande diagram laat dat goed zien.

Klik op de diagram voor een vergroting

Lineaire vs. circulaire economie

Hoe werkt een circulaire economie?

Het basisprincipe van een circulaire economie is dat gemaakte producten opnieuw kunnen worden gebruikt. Daardoor zijn er aanzienlijk minder nieuwe grondstoffen nodig, zoals olie, mineralen, metalen en hout.

Hergebruik economie vs. circulaire economie

Op dit moment maken we gebruik van een hergebruik economie waarbij slechts een deel opnieuw wordt gebruikt.

Hieronder zie je wat dit in de praktijk betekent en waar de verschillen liggen.

Hoe dikker de pijl, hoe groter het aandeel.

Hergebruik vs. circulaire economie

Stappen hergebruik economie

  1. Productie: Grondstoffen worden gebruikt om producten te maken. Dit is de fase waarin de grondstoffen worden omgezet in een eindproduct dat klaar is voor gebruik.
  2. Gebruik: De producten worden gebruikt door consumenten. In deze fase is het product in bezit van de consument en wordt het naar behoefte gebruikt.
  3. Afval: Na gebruik wordt het product afval. Hier wordt het niet langer door de consument gebruikt en wordt het als afval beschouwd.
  4. Recycling: Een deel van het gebruikte product wordt gerecycled en weer als grondstof gebruikt. Afvalstoffen in de cyclus kunnen getransformeerd worden in grondstoffen die opnieuw in de productie worden ingezet.

Stappen circulaire economie

  1. Productie: Grondstoffen worden verwerkt tot producten. Net zoals bij de hergebruik economie worden hier de grondstoffen getransformeerd naar eindproducten.
  2. Gebruik: De producten worden door consumenten gebruikt. Het gebruik van producten is in dit model idealiter langer dan in de hergebruik economie door ontwerp voor duurzaamheid en mogelijkheid tot reparatie en hergebruik.
  3. Afval: Een klein deel van de producten worden aan het einde van hun levensduur beschouwd als ‘definitief’ afval. In een circulaire economie wordt echter getracht dit zoveel mogelijk te beperken en het afval zoveel mogelijk .
  4. Recycling: Gebruikte producten worden zo veel mogelijk gerecycled, waardoor vrijwel alle oorspronkelijke grondstoffen terugkomen in de productiecyclus. Er is dan slechts een beperkte toevoer van nieuwe grondstoffen nodig.
Hergebruik economie (nu)Circulaire economie (toekomst)
Relatief veel nieuwe grondstoffen nodigRelatief weinig nieuwe grondstoffen nodig
Minder recyclingBijna alles gerecycled
Relatief veel restafvalBijna geen afval

Waarom een circulaire economie?

De wereldwijde bevolking en welvaartsniveau groeien.

Dat heeft twee belangrijke gevolgen:

  • Er is meer vraag naar producten en dus grondstoffen
  • De voorraad grondstoffen neemt verder en sneller af
  • Er is steeds meer afval, omdat er steeds meer producten worden gemaakt

Elke Europeaan produceert bijvoorbeeld gemiddeld 190 kilo aan verpakkingsmateriaal per jaar.

Een circulaire economie biedt oplossingen.

  • We zijn minder afhankelijk van schaarse grondstoffen
  • Er zijn minder nieuwe grondstoffen nodig
  • Bestaande producten kunnen worden hergebruikt

Voordelen

Dit levert duidelijke voordelen op:

  • Het is goedkoper, omdat er minder import is van nieuwe grondstoffen
  • Er is minder CO2-uitstoot, bijvoorbeeld voor het transport van grondstoffen
  • Er wordt veel minder afval geproduceerd
  • Het levert nieuwe banen op in de recycling-sector

Doelstelling 2050

Nederland heeft als doel gesteld om in 2050 een volledig circulaire economie te hebben. Dat betekent dat we zo veel mogelijk grondstoffen en producten gaan hergebruiken. ‘Afval’ bestaat dan eigenlijk niet meer, omdat deze opnieuw wordt ingezet als grondstof. Alles dat we produceren en consumeren wordt opnieuw gebruikt, in plaats van weggegooid.

Het eerste doel is om in 2030 voor 50 procent minder gebruik te maken van primaire grondstoffen, namelijk fossiele brandstoffen, mineralen en metalen.

Hoe bereiken we een circulaire economie?

In de praktijk kunnen we op verschillende manieren streven naar een circulaire economie:

  1. Zuiniger omgaan met grondstoffen: is het mogelijk om minder of andere grondstoffen te gebruiken?
  2. Slimmer ontwerpen: al in de ontwerpfase rekening houden met hergebruik van het product in de toekomst.
  3. Hergebruik van producten: kunnen we bestaande producten opnieuw gebruiken in plaats van nieuwe te produceren?
  4. Reparatie en onderhoud: door reparatie en onderhoud gaan bestaande producten langer mee.
  5. Hergebruik van materialen: materiaal dat niet meer wordt gebruikt, kan terug in de cirkel en opnieuw worden gebruikt.
  6. Energie terugwinnen: materiaal dat echt niet kan worden gerecycled, kan worden gebruikt om energie terug te winnen.

Start ook succesvol

De voorbeelden laten zien dat diverse bedrijven en organisaties succesvol aan de slag zijn gegaan met circulair ondernemen.

Met ondernemerschap, creativiteit en innovatie nemen zij een koppositie in en dat levert deze organisaties een belangrijke voorsprong.

Ons advies: zet nu ook de eerste stap en start als bedrijf of organisatie met circulair ondernemen.

Grondstoffenakkoord

Het Grondstoffenakkoord is een startpunt om samen (burgers, overheden en bedrijven) aan de slag te gaan om zuiniger en slimmer om te gaan met grondstoffen, producten en diensten.

Partijen die bij willen dragen aan een circulaire economie kunnen het Grondstoffenakkoord digitaal ondertekenen. Iedereen die het akkoord ondertekend kan op eigen manier en vanuit eigen rol, kennis en kunde bijdragen.

Voorbeelden circulaire economie

Drie voorbeelden die voldoen aan de principes van een circulaire economie:

1. Provinciehuis Friesland

Het provinciehuis van Friesland is volledig duurzaam en heeft een gezond interieur:

  • Gebruik van materialen die geheel recyclebaar zijn
  • 60 procent minder grondstoffen
  • Geen gebruik van ongezonde materialen
  • Meubels zijn eenvoudig te monteren en demonteren en daarom geschikt voor hergebruik

2. Tapijt van visnetten

Net-works produceerde een tapijttegel collectie van afgedankte visnetten. Dat ging zo:

  • Verzamelen van afgedankte nylon visnetten in de Filipijnen en India
  • Recycling van de netten
  • Hergebruik van het materiaal in de tapijttegels

3. Speciale prullenbak

BinBang ontwikkelde een speciale prullenbak waarmee consumenten hun afval efficiënt kunnen scheiden. Daarnaast kan de gebruiker door een slim compressiesysteem veel meer afval in de bakken kwijt.

  • De prullenbak is gemaakt van 100 procent gerecycled plastic
  • De prullenbak gaat minimaal 10 jaar mee en kan na zijn levensduur 100 procent worden hergebruikt

Geen antwoord op je vraag gevonden?

Contactformulier

Stel je vraag eenvoudig via ons contactformulier. Wij nemen binnen 2 werkdagen contact met je op.

Stuur ons een bericht

Check onze kennisbank

Antwoorden op veel vragen over energie, het klimaat en meer vind je binnen onze kennisbank.

Naar de kennisbank