Zo vermijd je terugleverkosten voor zonnepanelen (3 opties)
Koen Kuijper 
Doordat de salderingsregeling niet wordt afgebouwd, blijft het voor huishoudens gunstig om hun goedkope stroom in de zonnige maanden weg te strepen tegen de dure stroom die ze in de donkere maanden van het jaar afnemen.
Echter, energieleveranciers lijken hier nu zelf een stokje voor te steken. Verschillende energiebedrijven zouden op zoek zijn naar een ‘geschikte oplossing’ om de kosten van het salderen ‘eerlijker’ te verdelen.
Dat terugleverkosten, zoals bij Vandebron en Budget Energie, de nieuwe standaard worden voor huishoudens met zonnepanelen, sluit ik dan ook niet uit.
Terugleverkosten voorkomen
Gelukkig kan jij als consument zelf iets doen om te voorkomen dat je straks terugleverkosten moet gaan betalen.
Hieronder bespreek ik drie opties en nog een out-of-the box bonustip. Optie 2 paste ik onlangs zelf toe.
Optie 1: Zonnestroom zelf gebruiken
De terugleverkosten stapelen zich op voor iedere kilowattuur aan opgewekte elektriciteit die je niet direct in je huishouden kwijt kunt.
De meest eenvoudige manier om terugleverkosten te voorkomen, is dus door zoveel mogelijk van je opgewekte elektriciteit direct op te maken.
Eén zonnepaneel levert snel 350 Wattuur op als de zon schijnt. Als je er 8 hebt moet je in één uur dus 2,8 kilowattuur uur verbruiken om niet terug te leveren. Dat is vrij veel. Een koelkast verbruikt bijvoorbeeld maar zo’n 25 tot 35 Watt, ofwel 0,025 tot 0,035 kWh per uur.
Het idee is dus om apparaten in te schakelen die veel stroom verbruiken, maar waar je ook wat aan hebt.
Voorbeelden:
- Wasmachine en droger
- Airco (koelen of verwarmen)
- Warmtepomp (die soms ook kan koelen)
- Elektrische boilers
- Laadpaal voor elektrische auto
Een andere optie is een thuisbatterij waarbij je de opgewekte stroom overdag op een ander moment kunt inzetten. Maar die zijn momenteel nog duur en hebben een te lange terugverdientijd.
Optie 2: Langdurig energiecontract afsluiten
Een andere interessante strategie tegen mogelijke toekomstige kosten, zoals terugleverkosten, is het afsluiten van een langdurig vast energiecontract. Het liefst voor twee of drie jaar.
Op deze manier zet je de leveringsvoorwaarden voor het terugleveren van zonnestroom aan het net vast, wat bescherming biedt tegen toekomstige wijzigingen, zoals de invoer van terugleverkosten.
Een twee- of driejarig contract in combinatie met zonnepanelen – en zonder terugleverkosten – is echter zeer schaars.
Alleen de onderstaande bedrijven bieden op dit moment (15 februari 2024) zo’n contract aan:
- Vattenfall (3 jaar vast) – niet meer beschikbaar
- Clean Energy (3 jaar vast) – niet meer beschikbaar
Update 6 maart 2024: de beste optie is om nu een vast jaarcontract af te sluiten bij Energiedirect, Eneco of Oxxio. Bij deze energieleveranciers zijn de tarieven gunstig en zijn er nog geen terugleverkosten.
Ik heb zelf ook zonnepanelen op mijn dak liggen en heb deze week besloten om mijn stroomcontract bij Vattenfall onder te brengen voor drie jaar. Gas heb ik los geregeld via Engie, omdat zij mij destijds de laagste gasprijs boden: 1,185 euro per kuub.
Let op: deze methode werkt niet als de overheid straks alsnog de salderingsgsregeling gaat afbouwen. Je energiecontract is altijd onderhevig aan de wetgeving.
Optie 3: Dynamisch contract
Een laatste alternatief is om een dynamisch contract af te sluiten voor stroom (en gas). De kans dat dynamische energie-aanbieders terugleverkosten gaan invoeren, acht ik nihil.
Bij een dynamisch energiecontract heb je namelijk te maken met (sterk) wisselende uurprijzen voor elektriciteit. Vooral tijdens de zomermaanden, wanneer je zonnepanelen het meeste energie opwekken, zijn de elektriciteitsprijzen doorgaans lager dan in de avonduren.
Door als gebruiker strategisch om te gaan met je energieverbruik, kun je hier voordeel uit halen. Dit sluit aan bij het eerder genoemde advies (optie 1) om zoveel mogelijk zelf opgewekte stroom te gebruiken. Bij een contract met dynamische prijzen wordt dit nog aantrekkelijker, omdat je exact weet op welke momenten de kosten voor elektriciteit het laagst (en het hoogst) zijn.
Bonus: neem een modelcontract
Een out-of-the-box optie is het kiezen voor een modelcontract. Dit is een variabel energiecontract met verregaande standaardisering. De tarieven kunnen wijzigen op 1 januari en 1 juli.
Bij alle leveranciers bestaat de opbouw van het modelcontract uit dezelfde onderdelen, titels, volgorde en bewoordingen. De algemene voorwaarden zijn volgens het model van Energie-Nederland.
Terugleverkosten zie je niet terug in een modelcontract. Dat is ook niet gek, want het modelcontract werd al in 2012 vastgesteld.
Kortom, je kunt dus gewoon bij Budget Energie of Vandebron een modelcontract afsluiten, waarbij je niet te maken hebt met terugleverkosten.
Mogelijk nadeel
Het belangrijkste nadeel van een modelcontract is dat de tarieven vaak een stuk hoger liggen dan de tarieven die leveranciers online aanbieden. Nu maakt dat weinig uit als je alleen een stroomcontract afsluit en je je eigen verbruik volledig kunt salderen.
Benieuwd naar de actuele status van terugleverkosten bij de energieleveranciers? Een overzicht met alle leveranciers die op dit moment terugleverkosten hanteren (en welke niet) vind je hier.
Geschreven door:
Koen Kuijper
Koen Kuijper, al jaren actief als energie-expert, volgt dagelijks de ontwikkelingen in de energiemarkt. Met advies op maat ondersteunt hij huishoudens en is hij het vertrouwde gezicht in de media.
Meer over Koen
Reageren?
Werner
Bij vattenfall kan je als bestaande klant met alleen zonnepanelen (geen gas) en een variabel contract alleen maar een jaarcontract afsluiten en geen 3 jarig contract. Waar nu terecht met je zonnepanelen voor een 3 jarig contract?
Erik de Rover
@Werner
Ik heb een variabel contract bij Vattenfall voor elektriciteit en gas. Ik heb gisteren een driejarig contract afgesloten voor alleen elektriciteit.
Ik heb het niet vanuit mijn bestaande inlog-omgeving gedaan (daar is de 3 jaar optie niet), maar zonder in te loggen op de Vattenfall website.
Heb een paar uur later akkoord gekregen met de toevoeging dat mijn 15% lonen blijft korting behouden blijft.
Skiskien
Die zonnepanelen velden moeten een berg terugleveringskosten betalen of geldt dit alleen voor de burgers met wat pv op het dak. Rechtsongelijkheid!
Verhage
@Skiskien
Ten eerste kun je niet salderen met een groot verbruik aansluiting.
Ten tweede zijn de teruglevering prijzen meestal de marktprijs, dus dynamische tarieven.
Geen rechtsongelijkheid dus
Gabriel
@Verhage Misschien hebben zij weliswaar geen saldering, maar ze wekken wel enorme hoeveelheden stroom op waardoor er een overschot is op zonnige zomerdagen.
Ik zou zeggen, gooi op zulke dagen die enorme velden uit en dan kunnen alle private bezitters zorgen voor de groene stroom op die zonnige dag.
Jelmer
Wat denk je van al die grote zonnepaneelvelden. Hier wordt alleen maar terug geleverd. Totaal overbodig. Eerst maar alle winsten van de grote leveranciers naar beneden. Nog beter weer in de handen van de overheid zonder winstbejag.
ALLE ZONNEPANEELBEZITTET ZELF EEN ENERGIELEVERANCIER Vormen.
Steen
Het is heel triest dat er een teruglevertarief moet komen of ze nog niet genoeg verdienen
Als alle 3,6 miljoen huishoudens 20 euro gemiddeld moeten betalen is dat 624 miljoen euro
Als dit naar huishoudens gaat die het lastig hebben om rond te komen omdat de energie te duur is kan ik me daar wel in vinden
Maar dat geld gaat in de zakken van de aandeelhouders
Casper
@Steen
Uhh… 20×3,6 = 72 volgens mij!
Henri
@Casper
Rekenen is soms lastig.
Maar als 3,6 miljoen huishoudens 20 euro per maand moeten betalen aan terugleverkosten, harken ze zelfs 864.000.000 per jaar binnen
Steen
@Casper
20 euro gemiddeld per maand is 240 per jaar x 3,6 miljoen huishoudens met zonnepanelen = 864 miljoen aan teruglever vergoeding
Smeding
@Steen
Het blijven aaseters, de mogelijkheden die de overheid bied middels de marktwerking wordt gretig opgevroten door de energieboeren.
Hans
@Smeding
Dan gewoon iedereen je energie afmelden houtkachel en accu etc nemen zodat alles weer naar lokaal gaat. Ze kunnen de woningen al op een 10A aansluiting laten draaien met een energiebeheersysteem. Als je een houtkachel op cv met katalysator zonnepanelen/windmolen neemt dan heb je niets meer nodig.
Als t nog niet genoeg is zet je een hond op een treadmill.
Samuel Schut
Er zijn meer bedrijven die lang jarige contracten afsluiten, ik zelfheb een 4 jarig contract afgesloten per 6 februari bij Innova.
Richard
@Samuel Schut
Kijk even bij Trust pilot over innova,dan ben je gauw klaar
Henri
@Richard
Goh, dat ziet er niet goed uit…
Maar, als ik anderen opzoek, is dit niet veel beter… nog goede suggesties?
Fred
Als ik dit allemaal van te voren had geweten was ik nooit aan zonnepanelen begonnen. Want die investering had ik anders kunnen gebruiken. Nu worden we gestraft voor die investering.
J. Vrancken
@Fred
Ook ik zou geen zonnepanelen
genomen hebben, dit wetende.
Het volk wordt op vele manieren uitgeperst
Henk van Baalen
Wat gebeurt er als grote aantallen zonnepaneel houders niet gaan terugleveren maar ze uitzetten als het salderen vervalt of teruglever kosten worden berekend? (Softwarematig kan dat)
Evie
Aanschaf van apparatuur met een heel slecht energielabel is vaak heel veel goedkoper dan apparatuur met energielabel A+++. Dat is de eerste winstpakket. Verbruik gaat daardoor fors omhoog zodat de “terugleverboete” kleiner wordt. Dat is de tweede winstpakker.
Job
@Evie, maar dat kost ‘s winters ook veel meer…
jeroen homburg
@Job
Ja dat klopt maar als je genoeg panelen henr liggen compenseert dat lekker heb er 9 met opbrengst van kleine 2900kwh verbruik rond de 3200 per jaar
WRM
@Evie In de praktijk verdient u die extra kosten nooit terug of na zoveel jaren dat het apparaat technisch en economisch afgeschreven is
Het voordeligst is een apparaat wat net niet het hoogste energie label heeft
J v d broek
Net als België kan je stroom die over is aan je kinderen of buurman verkopen of schenken
Ted
@J v d broek
Gewoon een kabel naar de buren met een tussen meter en een aparte groep.
Regelgeving is van weinig waarde in Nederland
Alexander
Er zitten wel wat dubieuze adviezen in dit verhaal als ik eerlijk mag zijn.
Een thuis batterij is gewoon nooit een goede investering, in geen enkele situatie op dit moment.
Een vast contract lijkt je bescherming te bieden, tot dat de energiemaatschappij eenzijdig je contract aanpast. Dan mag je kosteloos je contract opzeggen en een nieuwe gaan zoeken.. met alle gevolgen van dien.
Dynamisch contract en model contract zijn de enige opties op dit moment om in iedergeval teruglevering kosten te vermijden.
De situatie nu is gewoon even onzeker. Veel meer dan aankijken en afwachten kan je nu niet echt doen.
Enige tip die ik zelf nog kan meegeven kijk naar een energie leverancier die extra hoge prijzen rekent via de kWh prijs om zo wat terug te pakken. Als je namelijk gelijk draait of zelfs overcapaciteit hebt dan heb je daar nagenoeg geen last van.
Timmerman
@Alexander
Ik sluit mij hierbij aan.
Erkan
Wij moeten ons als zonnepaneel houder on verenigin een netwerk opzetten tegen de energie bedrijven met zen allen hebben we veel power als ze niet naar ons luisteren dan met zelf allen in 1 keer alle zonnepanelen in Nederland uitzetten in een zomerse dag moet je kijken hoe ze dan de energie gaan opwekken om Nederland te voorzien als we dit paar keer doen dan hen je ze zo in een wurg klem
Jop
Top helemaal mee eens, zou als aanvulling nog erbij zetten. Gebruik de overschotten in de zomer voor bijvoorbeeld waterstof te produceren want dat kost zeer veel energie en u verspillen wij zo de teruglevering
Job
@Jop, ja precies dat!
Paul van Druten
@Erkan Prima idee, ik ben er vóór!!!
Roelof ten Berge
@Erkan
Als het zo ver is doe ik mee met de panelen uit zetten. Dit moeten we groots aanpakken, meer publiceren.
Ronny
@Erkan
Helemaal gelijk heb je, en ze zouden die grote zonneparken maar eens niet salderen of met pieken uitschakelen.
Die verdienen genoeg er aan.
En de gewone burger stimuleren inplaats van straffen.
Sjaak
@Erkan
Helemaal mee eens
Bruyninckx
@Erkan
Geweldig maak er maar een datum voor en dan ook echt allemaal mee doen dan zullen we zien dat de burger ook nog wat kan doen in plaats allemaal maar in de rij lopen dat houd een keer op al denken ze alles zelf maar uit te maken en ons helemaal leeg trekken tot je laatste cent er moet echt wat aan gedaan worden we worden zwaar belazerd van top tot teen.??????????????????????
Lieve
@Erkan Volledig mee eens
Henk
@Erkan
Goed idee,
Datum met z,n allen afspreken, en de zonnepanelen uit zetten
Frits
@Erkan ben er helemaal voor, eerst ons die dingen aanpraten en dan mes op de keel zetten. Ben voor mij werk altijd 10 dagen weg. Gebruik dus weinig stroom ,maar ga nu als ik weg ga die dingen uit zetten.
Henk
@Erkan
Geweldig idee Erkan. Het draait alleen maar om de centen klaarblijkelijk. Dat kan ook tegen hen werken met jouw idee. Moeten we don.
Klaassen
@Erkan
Ik ben ervoor alles plat
Peter van den Berg
Kan tegenwoordig ook via de omvormer ingeschakeld worden, wel stroom naar gelijk gebruik, naar de accu’s en niet naar de leverancier maar mocht het nodig zijn kun je wel electriciteit krijgen van je leverancier en de omvormer schakelt zichzelf uit en aan dus je bent je eigen baas
Met vriendelijke groet
Peter
Jan78
Je kan natuurlijk ook gewoon de slimme meter gegevens niet meer delen en aan het eind van het jaar gebruik en opbrengst van elkaar aftrekken en die stand doorgeven. Je bent immers niet verplicht je gegevens te delen. Iemand met een draaischijf kan ook niet verplicht worden tot digitale meter en geeft uiteindelijk ook enkel de eindstand door.
Slimme wimpie
@Jan78
Niet waar, je bent wettelijk verplicht de juiste meterstanden op te geven, je kan zelfs een controleur op bezoek krijgen.
Marcel
@Slimme wimpie
Ik heb nog altijd de oude draaischijf die bij mooi weer als een gek de andere kant op draait.
Met alle liefde geeft ik ieder jaar de juiste stand door.
Michel
@Marcel
Had ik me oude meter nog maar.
Maar de oude meters worden verplicht vevangen voor een slimme meter.
Anton
@Slimme wimpie
Je bent verplicht om de jaarverbruik door te geven maar niet omdat maandelijks te doen ,je mag automatisch uitlezen uit zetten.
Rob
Alles en iedereen wil je maar een vast contract aansmeren. Je bent altijd duurder uit dan dynamisch. Kostentechnisch eerlijk, wat je betaald aan stroom krijg je ook terug als je levert. We hebben het gezien bij een crisis. De grote maatschappijen passen gewoon tussentijds de prijzen aan van vaste contracten. Jarenlang profiteren van de consument zonder voldoende te investeren. Nu het fout loopt betaald de consument opnieuw voor de blunders van incompetente personen die geen vooruitziende blik hebben. Ik zeg allemaal dynamische energie, eventueel een batterij of je stroom verkopen aan de buren.
Henri
@Rob
Ik ben blij dat ik vanaf mei 2021 een vast contract had/heb voor 3 jaar.
Ik betaal nog altijd dezelfde prijs als toen. Ik sloot af met 20 cent elektra en 75 cent gas, door de belastingverhogingen/verlagingen is dat nu 14 cent elektra en 95 cent gas. (Per kwh / m3)
Arme mensen die in de crisis een variabel contract hadden.
Naja, ze nemen zelf het risico voor n paar centen besparing. Ik koop dit risico graag af met n vast contract..
Heeft me deze keer erg veel geld bespaard 😉
Pieter
@Rob helemaal mee eens! Ik ben nog nooit zo blij geweest met een energie overeenkomst. Eerlijker kan niet. Slimme thuisbatterij erbij en je kan starten met geld verdienen.
Els
Je kunt ook op zonnige dagen de zonnepanelen even uit zetten zodat je onder de norm blijft waarboven terugleveringskosten worden berekend.
Diana
@Els zolang salderen nog kan een dure optie. Je kan nu nog steeds wegstrepen tegen de sombere winterdagen
Cis Keizer
Onhandig en voor velen onduidelijk om het in het stuk op het ene moment over Wattuur en iets later over Watt te hebben. Het zonnepaneel in het voorbeeld levert 350 Watt. 8 stuks op rij leveren dan 2800 Watt (namelijk 2800 Wattseconde per seconde). Liefst schakel je dan 2800 nuttige Watts in, bv wasmachine of vaatwasser of waterkoker (de meesten enige tijd ~2200 W) en stofzuiger (~700 W). Op elk apparaat staat het verbruik in Watts, zelden in Wattuur of kiloWattuur.
Reinoud
Bij Pure Energie kun je ook vaste contracten voor lagere tijd afsluiten.
Ik heb pas een nieuw vast contract bij Pure Energie afgesloten voor een periode van twee jaar. Ik gebruik ca 7000 kWh/jaar (heb een warmtepomp) en mijn zonnepanelen wekken ook ongeveer 7000 kWh/jaar op.
Henri
Ik heb zonnepanelen en een draaischijfmeter, dan kan ik toch gewoon een 3 jaar vast contract voor stroom en gas bij eneco doen?
Gert
De energieleverancier moet toch toestemming van de klant hebben om de meterstanden af te lezen? Heeft de leverancier die niet, dan blijft de saldering toch bestaan voor wat betreft verbruik en het opwekken?
Thomas
@Gert je moet dan alsnog minimaal een x per jaar je standen doorgeven. Teruglevering staat gewoon op je meter. Tenzij je een oude meter hebt met terugdraaischijf.
Hammis
@Gert, ja, de saldering blijft bestaan maar energiebedrijven verrekenen extra kosten, zoals Vandebron en Budgetenergie al doen. In het artikel hierboven wordt de angst uitgesproken dat alle maatschappijen dat gaan doen en dat wil je voor zijn.
Simon
@Gert: Heel vaak kun je geen contract afsluiten als gas en stroom wilt afnemen en zonnepanelen hebt en geen slimme meter hebt. Of als je die slimme meter niet wilt laten aflezen door de energie provider.
WRM
De moraal blijft toch dat een onzekerheid boven de markt blijft hangen en daarmede zijn nieuwe zonnepanelen een stille dood gestorven
WRM
@WRM
Jetten zal het wel niet zo zien maar hij heeft persoonlijk de hele zonnepanelen branche en minimaal een deel van de energie transitie de nek omgedraaid
Overigens deden de energie maatschappijen vrolijk mee
Phil Landeghem van
@WRM
Handje klap met de energiemaatschappijen. Ze willen hoe dan ook de regie in handen houden en ons laten betalen voor hun fouten. Wie heeft hier geïnvesteerd,wij toch.
Laat ons ook wat verdienen de zon en wind is toch van ons allemaal of niet dan. We worden al genoeg belast.
Anjo
@Phil Landeghem van
Het principe van salderen is het net als batterij te gebruiken. De stroom verkoopt u dan voor een bedrag waarvoor u het op een ander moment weer inkoopt. Met de komst van veel zonnestroom is dat niet bol te houden: ‘ zomerstroom’ is in de markt veel goedkoper dan ‘winterstroom’ dus moet er steeds geld bij om het batterij idee vast te houden.
Met een terugverdientijd van 7 en minder jaar zitten de vp bezitters op rozen: nog vele jaren daarna is hun eigen stroom gratis en krijgen ze een compensatie voor wat ze aan het net leveren. Zo’n financieel ( en safe!) rendement vind je niet gauw. Zelfs zonder saldering levert ‘mijn’ ( gehuurde) pv mij ( boekhoudkundig) stroom voor 6 cent per kWh gedurende 25 jaar levensduur. Kom daar eens om bij netstroom.
Ok, geen baksteen hagel en teveel vogelpoep graag .
Jos
@WRM
Natuurlijk deden die mee, ze willen accu’s verkopen
De handel in zonnepanelen is verzadigt
Wen
Kun je ook gewoon niet terug leveren?
Goel
@Wen
Sommigen doen dat door de stekker eruit te trekken als de stroomprijs negatief wordt.
Dirreky
@Goel
Precies. Waarom wordt deze optie categorisch verzwegen? Kan of mag dat niet, maak ik er iets mee kapot?
F
Ik mis het Modelcontract. Heeft elke leverancier verplicht en daar mogen geen terugleverkosten gerekend worden.
Prijs per kWh is hoger maar als je je eigen verbruik (bijna) geheel kunt salderen, dan is dat geen issue.
Koen Kuijper
@F
Dank voor de tip. Staat er nu bij!
H.Wolfert
Met een warmtepomp die jaarlijks 4500kWh wegslurpt waarvan het meeste in de maanden Jan, febr, mrt, okt, nov en dec gaan mijn 20 zonnepanelen (opbrengst 4500 kWh vnl. de overige mnd.) alleen helpen als ik kan salderen. Andere oplossingen zijn slechts een druppel op de gloeiende plaat
Bjorn
@H.Wolfert
Hier niet anders zonder salderen had ik me gaan warmtepomp gekocht. Gezien ik in de winter een hoog elektrisch verbruik heb en bijna geen opbrengst van de zonnepanelen. Investering van 12000 euro zou ik nooit terugverdienen.
Probleem in Nederland is de je op de regering niet kunt bouwen. 10 jaren plan komt er niet, want na de verkiezingen wordt alles weer gedraait.
Warmtepomp zonder salderen loont zich niet dus iedereen blijft lekker op het gas.
Het hele accu verhaal is ook een drama. Voordat je die Akku hebt terugverdiend is die al over zijn levensduur hun.
Rob
@H.Wolfert
Bart
@H.Wolfert
Leg dat maar eens aan Jetje en consorten uit. Ze helpen de transitie bij veel particulieren mooi om zeep. Want verder electrificeren kost dan veel extra geld tov salderen en voldoende panelen om het extra elektraverbruik af te dekken.
Ronald
Ik heb in de wintermaanden heel veel stroom nodig mijn airco’s en infrarood kachels geven in de winter warmte. En warmte is ook gezelligheid. Nu heb ik achter de hand een pelletkachel die gaat alleen aan bij -7°. Deze pelletkachel ruil ik nu in voor een allesbrander. Het woordje zeg het al alles brander Dus alles wat warmte heeft gaat in de kachel.
Henk
@Ronald
Beste Ronald. Niet doen. Je allesbrander brand alleen fatsoenlijk op hout. Om afval is zo,n ding hopeloos. Daarbij is het rendement niet hoger als 50%. Daarbij is de externe overlast groot. Je pelletkachel is relatief schoon met een rendement van 80+%. En daarnaast goedregelbaar, vooral bij lage belasting. Dus houd je pelletkachel. Ik heb zelf een hybride warmtepomp, stook nul gas bij en heb in januari 4 dagen mijn pelletkachel aangehad. Warmtepomp gebruikt 2400 kWh op jaarbasis. Ik ben een koukleum (82 jaar). Heb ook nog zonnepanelen. Succes
Inge
@Henk
Hier een houtkachel met nog veel hout van eigen bosperceel. Zonnepanelen met een oude analoge meter.
Karel
@Ronald
Das niet zo best ,Co2 vervuiling door alles wat je er in gooit
Les Queudrins
@Ronald Alles branders kunnen hout én kolen branden.
Pellets bestonden toen nog niet…
Rem van Nuijsenburg
@Ronald
Allesbranders bestaan niet. Er blijft als je van alles in een kachel mikt altijd gruwelijk gore rook over wat er op duidt dat niet alles verbrand is.
Fijn voor je omgeving!