Verkiezingen 2025: wat politieke partijen willen met jouw energierekening (overzicht)
Koen Kuijper 
De energierekening is voor veel huishoudens nog altijd één van de grootste maandelijkse lasten en daarmee een blijvende bron van zorgen.
In aanloop naar de verkiezingen op 29 oktober 2025 hebben wij daarom de plannen van 14 belangrijke politieke partijen onder de loep genomen.
Hoe denken politieke partijen over de energierekening en energiebelasting? Wat levert zonne-energie straks eigenlijk nog op, en hoe staan ze tegenover kernenergie?
Belangrijke thema’s
In aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2025 is de energierekening opnieuw een belangrijk onderwerp in vrijwel elk verkiezingsprogramma.
De meeste partijen erkennen dat de betaalbaarheid en betrouwbaarheid van energie centraal moeten staan, maar de aanpak verschilt sterk.
Dit zijn de belangrijke vier thema’s die we per partij hebben onderzocht.
- Betaalbaarheid energierekening: hoe kijkt een partij naar manieren om de energierekening betaalbaar te houden?
- Zonnepanelen en salderen: wat zijn de standpunten ten aanzien van de salderingsregeling en stroom terugleveren met zonnepanelen?
- Overheid, markt en energieleveranciers: welke rol zouden de overheid en energieleveranciers moeten krijgen?
- Kernenergie, duurzaam en fossiel: wil de partij investeren in kernenergie, zon, wind of toch fossiel?
Direct weten welke partij bij jou kan passen? Gebruik dan de onderstaande KiesWijzer.
Kieswijzer Energie
Ontdek welke politieke partij het beste bij jouw ideeën over energie past. Beantwoord 4 simpele stellingen.
Jouw top 3
Deze partijen passen het best bij jouw antwoorden:
Dit is een vereenvoudigde kieswijzer. Raadpleeg de officiële partijprogramma’s voor een volledig beeld.
Standpunten politieke partijen
Hieronder vind je per partij een overzicht van de belangrijkste standpunten voor de vier belangrijke onderwerpen.
PVV
De PVV wil stoppen met de energietransitie en richt zich op leveringszekerheid en een lagere energierekening.
Belangrijkste standpunten:
- Betaalbaarheid energierekening: de btw op energie moet omlaag van 21% naar 9% en het ministerie van Klimaat wordt omgevormd tot ‘Betaalbare Energie’. De partij is fel tegen hogere energiebelastingen.
- Zonnepanelen / salderen: Stemde vóór beëindiging salderen, maar wil een vervangende subsidie. Verder: geen nieuwe zonneparken en keert zich tegen windturbines. Huishoudens hoeven niet verplicht van het gas af of een warmtepomp te nemen.
- Overheid, markt, energieleveranciers: de Klimaatwet en het Klimaatfonds worden geschrapt. Ook SDE++-subsidies en de CO₂-heffing moeten verdwijnen om de energiekosten te verlagen.
- Kernenergie / duurzaam / fossiel: kolen- en gascentrales blijven open. Er moeten nieuwe kerncentrales komen, inclusief thorium- en SMR-varianten, en meer gas- en oliewinning op de Noordzee.
VVD
De VVD wil energie betaalbaar houden door de energiebelasting te verlagen en zet in op eigen opwek en uitbreiding van het stroomnet.
Belangrijkste standpunten:
- Betaalbaarheid energierekening: de energiebelasting gaat omlaag en de partij stimuleert isolatie en warmtepompen via leaseconstructies. De kosten voor netuitbreiding moeten eerlijk over generaties worden verdeeld.
- Zonnepanelen / salderen: na het afschaffen van de salderingsregeling in 2027 moet er een wettelijke, eerlijke terugleververgoeding komen. Huishoudens mogen niet worden bestraft voor het terugleveren van stroom.
- Overheid, markt, energieleveranciers: wil een consistent beleid en een forse uitbreiding van het elektriciteitsnet, zodat bedrijven en burgers kunnen investeren in verduurzaming, zonder verrassingen.
- Kernenergie / duurzaam / fossiel: kiezen voor een gemengde energiemix (duurzaam + kern) en de energieonafhankelijkheid van Nederland versterken.
D66
D66 streeft naar een betaalbare en schone energiemix, met snelle verzwaring van het stroomnet en oog voor sociale rechtvaardigheid.
Belangrijkste standpunten:
- Betaalbaarheid energierekening: er komt een structureel Noodfonds Energie en extra steun voor lage inkomens bij verduurzaming. De energiebelasting op gas wordt hervormd zodat stapeling van kosten wordt voorkomen.
- Zonnepanelen / salderen: salderingsregeling verdwijnt, zoals gepland. Iedereen moet kunnen meedoen met verduurzaming via huur- en coöperatieve projecten. D66 stimuleert buurtbatterijen en lokale energieopslag.
- Overheid, markt, energieleveranciers: netbeheerders moeten sneller kunnen investeren en vergunningprocedures moeten korter worden. Ook wil D66 een nauwere koppeling met de Europese stroommarkt.
- Kernenergie / duurzaam / fossiel: D66 is technologie-neutraal, sluit geen opties uit en wil biomassa voor elektriciteit afbouwen. Moderne gascentrales blijven zolang nodig in gebruik.
CDA
Het CDA wil een betaalbare en betrouwbare energiemix en ziet snelle aanpak van netcongestie als topprioriteit.
Belangrijkste standpunten:
- Betaalbaarheid energierekening: het CDA wil dat de gevolgen van het energiebeleid voor lage inkomens worden meegewogen en dat investeringskosten eerlijk over generaties worden gespreid.
- Zonnepanelen / salderen: zonnepanelen horen in eerste instantie op daken, met zorgvuldige ruimtelijke inpassing.
- Overheid, markt, energieleveranciers: de partij wil energiehubs stimuleren en samenwerking tussen burgers en bedrijven bevorderen, terwijl de overheid toezicht houdt op de invulling.
- Kernenergie / duurzaam / fossiel: doorgaan met twee nieuwe kerncentrales en onderzoek naar kleine modulaire reactoren. Wind op zee blijft een belangrijk onderdeel van de mix.
GroenLinks/PvdA
GroenLinks/PvdA wil betaalbare, schone energie en vindt dat de vervuiler moet betalen.
Belangrijkste standpunten:
- Betaalbaarheid energierekening: er komt een structureel energienoodfonds en een nationaal isolatieprogramma. De nettarieven moeten omlaag voor huishoudens.
- Zonnepanelen / salderen: huurders die door het afschaffen van salderen nadeel ondervinden krijgen compensatie. Ook wil de partij investeren in opslag en snellere aansluitingen.
- Overheid, markt, energieleveranciers: de overheid neemt via een Noordzeepact de regie, omdat de markt alleen volgens de partij niet voldoende is om de transitie te dragen.
- Kernenergie / duurzaam / fossiel: de nadruk ligt volledig op wind- en zonne-energie. Er zijn geen concrete plannen voor nieuwe kerncentrales.
SP
De SP wil energiebedrijven weer in publieke handen om de prijzen te verlagen en burgers meer zeggenschap te geven.
Belangrijkste standpunten:
- Betaalbaarheid energierekening: winsten moeten terugvloeien naar burgers en de energiebelasting moet omlaag voor huishoudens, terwijl grootverbruikers meer gaan betalen.
- Zonnepanelen / salderen: zonnepanelen op alle geschikte daken, behoud van salderen tot er een goed alternatief is en geen boetes voor teruglevering.
- Overheid, markt, energieleveranciers: de SP wil de marktwerking in de sector beëindigen en de energievoorziening collectief regelen als nutsvoorziening.
- Kernenergie / duurzaam / fossiel: de partij zet in op zon, wind en groene waterstof en wil geen nieuwe olie- of gasprojecten toestaan. Ook is het tegen kernenergie.
Partij voor de Dieren
De Partij voor de Dieren ziet energie als basisvoorziening die in publieke handen moet blijven en lokaal eigendom stimuleert.
Belangrijkste standpunten:
- Betaalbaarheid energierekening: burgers en maatschappelijke voorzieningen krijgen voorrang op het net en lokaal eigendom wordt vergroot. De partij pleit voor een progressieve energiebelasting.
- Zonnepanelen / salderen: zelf opgewekte stroom moet belastingvrij kunnen worden teruggeleverd. Daken moeten optimaal benut worden en zonneparken in natuurgebieden zijn onwenselijk.
- Overheid, markt, energieleveranciers: de energiesector komt weer meer in publieke handen en leveranciers moeten een minimumaandeel Nederlandse duurzame stroom leveren.
- Kernenergie / duurzaam / fossiel: fossiele energie wordt versneld afgebouwd en kolen- en gascentrales gaan dicht. De focus ligt volledig op hernieuwbare energiebronnen en opslag.
BBB
BBB legt de nadruk op betaalbaarheid, betrouwbaarheid en realisme in het energiebeleid, met ruimte voor kernenergie.
Belangrijkste standpunten:
- Betaalbaarheid energierekening: de partij wil de netcongestie oplossen, realistische doelen stellen en de nationale CO₂-heffing voor industrie terugdraaien.
- Zonnepanelen / salderen: de zonneladder wordt wettelijk verankerd zodat eerst daken worden benut. Lokale energiehubs en stroomdeling moeten meer ruimte krijgen.
- Overheid, markt, energieleveranciers: BBB wil een technologie-neutrale aanpak met minder afhankelijkheid van subsidies en meer regie bij het Rijk.
- Kernenergie / duurzaam / fossiel: de bouw van kerncentrales en SMR’s moet worden versneld en kolencentrales blijven open tot er alternatieven zijn. Het doel van 100% CO₂-vrije energie in 2035 vindt BBB onrealistisch.
Volt
Volt wil een Europese aanpak met hernieuwbare energie, kernenergie en een actieve rol voor de overheid bij opslag en daken vol zonnepanelen.
Belangrijkste standpunten:
- Betaalbaarheid energierekening: de partij wil vergunningen en netverzwaring versnellen en stelt dat minimaal de helft van de opbrengsten van projecten lokaal eigendom moet zijn.
- Zonnepanelen / salderen: zonnepanelen worden verplicht op daken, met steun voor dakversterking en buurtbatterijen om pieken op te vangen.
- Overheid, markt, energieleveranciers: de overheid krijgt een regierol bij opslagprojecten en zorgt dat participatie en eigendom lokaal geregeld zijn.
- Kernenergie / duurzaam / fossiel: Volt steunt de bouw van twee grote kerncentrales en meerdere SMR’s en wil fossiele bronnen pas afbouwen zodra betrouwbare alternatieven beschikbaar zijn.
JA21
JA21 kiest voor betaalbaarheid en leveringszekerheid, met kernenergie als fundament en behoud van fossiele infrastructuur zolang dat nodig is.
Belangrijkste standpunten:
- Betaalbaarheid energierekening: de partij wil de netcongestie oplossen en geen extra nationale klimaatheffingen bovenop Europese regels invoeren.
- Zonnepanelen / salderen: JA21 geeft de voorkeur aan kernenergie boven wind- en zonneparken en wil strenge afstandsnormen voor windmolens op land.
- Overheid, markt, energieleveranciers: vergunningen voor nieuwe kerncentrales moeten sneller worden afgegeven en de verplichte uitrol van warmtenetten wordt teruggedraaid.
- Kernenergie / duurzaam / fossiel: JA21 streeft naar twintig gigawatt kernvermogen in de komende 25 jaar met meerdere SMR’s. Kolen- en gascentrales blijven open tot er voldoende alternatieven zijn.
FvD
Forum voor Democratie wil stoppen met het klimaatbeleid en terug naar goedkope energie uit gas, kolen en kernenergie.
Belangrijkste standpunten:
- Betaalbaarheid energierekening: het Gronings gasveld moet weer open en de energieprijzen moeten fors omlaag door afschaffing van CO₂-heffingen en klimaatbelastingen.
- Zonnepanelen / salderen: subsidies voor wind- en zonneparken moeten verdwijnen en burgers krijgen de vrijheid om zelf hun energiebron te kiezen.
- Overheid, markt, energieleveranciers: Nederland wordt energieonafhankelijk en de rol van de overheid blijft beperkt tot basisvoorziening en infrastructuur.
- Kernenergie / duurzaam / fossiel: FvD wil fors meer kerncentrales bouwen en fossiele brandstoffen behouden zonder CO₂-doelstellingen.
DENK
DENK wil een eerlijke en sociale energietransitie die lage inkomens beschermt tegen hoge energiekosten.
Belangrijkste standpunten:
- Betaalbaarheid energierekening: energiearmoede moet worden bestreden met subsidies voor isolatie in kwetsbare wijken en hogere lasten voor grote vervuilers.
- Zonnepanelen / salderen: zonnepanelen op huurwoningen worden gestimuleerd en er komt een eerlijke terugleververgoeding zodat ook huurders profiteren.
- Overheid, markt, energieleveranciers: de overheid krijgt een grotere rol en de energievoorziening wordt deels publiek eigendom.
- Kernenergie / duurzaam / fossiel: DENK is tegen nieuwe kerncentrales en wil fossiele energie geleidelijk afbouwen, met investeringen in duurzame alternatieven.
SGP
De SGP wil een betrouwbare en betaalbare energievoorziening met ruimte voor kernenergie en draagvlak onder burgers.
Belangrijkste standpunten:
- Betaalbaarheid energierekening: de SGP wil de betaalbaarheid centraal stellen, stabiele energiebelasting garanderen en lasten eerlijk verdelen tussen burgers en bedrijven.
- Zonnepanelen / salderen: de salderingsregeling blijft bestaan zolang de terugverdientijd redelijk is, daarna komt er een eerlijke terugleververgoeding.
- Overheid, markt, energieleveranciers: de overheid houdt de regie, maar laat ruimte voor marktwerking binnen duidelijke grenzen.
- Kernenergie / duurzaam / fossiel: de partij ondersteunt nieuwe kerncentrales en wil fossiele bronnen benutten zolang dat nodig is voor de leveringszekerheid.
ChristenUnie
De ChristenUnie wil zorg voor de schepping combineren met betrouwbare en betaalbare energie voor iedereen.
Belangrijkste standpunten:
- Betaalbaarheid energierekening: het energienoodfonds blijft bestaan, isolatie wordt gestimuleerd en lage inkomens worden beschermd. De energiebelasting wordt eerlijker gemaakt zodat verduurzamen loont.
- Zonnepanelen / salderen: zonnepanelen moeten voor iedereen toegankelijk zijn en er komt een eerlijke vergoeding bij afbouw van salderen. Ook worden opslag en buurtinitiatieven aangemoedigd.
- Overheid, markt, energieleveranciers: de overheid houdt de regie over de energie-infrastructuur en zorgt voor snellere vergunningen en netuitbreiding.
- Kernenergie / duurzaam / fossiel: kernenergie kan een aanvulling zijn, fossiele energie wordt geleidelijk afgebouwd en rentmeesterschap en hernieuwbare energie staan centraal.
Op wie ga jij stemmen (en waarom)?
Wil je vooral een lagere energierekening, meer invloed van de overheid of juist meer ruimte voor de markt?
Laat hieronder weten op welke partij jij overweegt te stemmen en waarom.
Geschreven door:
Koen Kuijper
Koen Kuijper, al jaren actief als energie-expert, volgt dagelijks de ontwikkelingen in de energiemarkt. Met advies op maat ondersteunt hij huishoudens en is hij het vertrouwde gezicht in de media.
Meer over Koen
Volg ons op Google Nieuws