Stroom en gas duurder door prijsplafond (en de energieleveranciers profiteren)
Koen Kuijper 
Het prijsplafond dat in 2023 ingaat voor stroom en gas, gaat de prijzen juist verhogen, in plaats van verlagen. Daarvoor waarschuwen verschillende hoogleraren in ESB, het vakblad voor economen.
Hoe zit de vork precies in de steel?
Energievergelijk.nl zocht het voor je uit.
Energieplafond per 2023
Zoals bekend is geldt er volgend jaar in Nederland een energieplafond. Huishoudens betalen maximaal 0,40 euro per kilowattuur stroom en 1,45 euro per kuub gas binnen de gestelde verbruikslimieten van 2.900 kilowattuur en 1.200 kuub. Boven het verbruikslimiet betaal je het volle tarief in je energiecontract.
De energieleverancier loopt geen risico, want het verschil tussen de marktprijs en het prijsplafond wordt door de overheid gecompenseerd. De overheid betaalt dus een deel van de werkelijke energierekening via een subsidie die aan energiemaatschappijen wordt uitgekeerd.
Benieuwd naar andere steunmaatregelen voor je energierekening? Check ze hier.
21 miljard
Deze compensatieregeling gaat de overheid zo’n 21 miljard euro kosten, is de verwachting. Maar dat kan nog verder oplopen, want in de compensatieregeling schuilt namelijk een belangrijk gevaar, stellen economen.
190 euro
Naast het energie plafond, ontvangt ook ieder huishouden twee keer een compensatie van 190 euro in november en december. Dit bedrag kun je op deze datum verwachten.
Winsten leveranciers omhoog
Marco Haan, hoogleraar Industrial Organisation, is één van de economen die zich zorgen maakt. Hij stelt in het FD dat de marktprijs voor een belangrijk deel bepaald door de energiebedrijven zelf. En dat zij belang hebben bij een hoge prijs, want dan worden zij meer gecompenseerd door de overheid. Dat resulteert in hogere winsten.
Als ik een bedrijf ben en de overheid zegt: ‘voor de helft van de klanten krijg je de prijs die je maar in rekening brengt’, dan weet ik wel wat ik ga doen. Uiteindelijk laat de overheid de compensatieprijs aan de markt over terwijl ze tegelijkertijd heel erg in die markt ingrijpt.
Marco Haan (Hoogleraar Industrial Organisation)
Het komt er grofweg op neer dat energieleveranciers deels zelf de hoogte van hun subsidie bepalen die ze krijgen voor hun eigen compensatie. Dat kan zorgen voor een perverse prikken en opdrijvende prijzen, waarschuwen de economen.
Concurrentie verdwijnt, prijzen stijgen
Als gevolg van het prijsplafond zullen veel huishoudens met een laag verbruik zich bovendien niet gemotiveerd voelen om over te stappen, want ze schieten daar weinig mee op. Een slechte zaak, zo stellen de economen, want een belangrijk deel van de concurrentie verdwijnt op deze manier.
Haan biedt wel een oplossing. Hij stelt dat het beter zou zijn om de volumes in het plafond flink te verlagen en bijvoorbeeld het eerste deel van het verbruik volledig gratis te maken.
Het voordeel hiervan is dat huishoudens veel alerter blijven op meerverbruik en het loont om te switchen naar een leverancier die een scherper tarief aanbiedt. Dat houdt energieleveranciers gemotiveerd om een scherp tarief aan te blijven bieden.
De energieprijzen lopen overigens nu ook al sterk uiteen. Dit kun je nu hier gemakkelijk checken.
Over de auteur
Koen Kuijper, al jaren actief als energie-expert, volgt dagelijks de ontwikkelingen in de energiemarkt. Met advies op maat ondersteunt hij huishoudens en is hij het vertrouwde gezicht in de media.
Meer over Koen
Reageren?
Bart Koenraadt 
Thomas van Campenhout
RRashida
Ik ben ontzettend blij dat ik vorig jaar nog een vast contract heb kunnen afsluiten !!! Dus dat houdt in dat ik niets te maken krijg met de prijzen die oplopen voor gas & elektra … mijn prijzen staan VAST voor beide tot en met 2024
Ik was gelukkig op tijd en heb mijn inzicht gebruikt .
Neemt niet weg , dat ik het verschrikkelijk vind , voor iedereen die door deze hoge inflatie getroffen is ! Gelukkig is er steun vanuit de overheid … Ook volgend jaar opnieuw €1300 vanuit de regering ( naar uw gemeente , die het rechtstreeks over maakt naar u , als u bekend bent bij hen , met een laag inkomen . Dit staat los van de €190 die we als compensatie krijgen in de komende twee maanden ( totaal €380 )
Alle beetjes helpen … OOK VOOR DE DURE BOODSCHAPPEN !!!!!!
EEllen
@Rashida
Die € 1300 is voor huishoudens met een laag inkomen. Zit je daar een beetje boven dan krijg je dat niet. Het prijsplafond vangt een stuk van de prijsverhoging op voor consumenten, maar uiteindelijk moet dat geld ook weer terug in de staatskas komen dus betalen we het toch zelf. Het moest verboden worden dat bedrijven die in de eerste levensbehoeften van mensen voorzien, belachelijk hoge winsten mogen maken over de ruggen van de consumenten (dat geldt dus ook voor supermarktketens e.d.)!
CConny
@Ellen
Je krijgt niks je betaalt het dubbele btw gaat naar 21% per 1 januari als je weinig gebruikt wordt je dubbel gepakt met alle kosten van je energie leverancier zit ik straks voor 1kub gas op 5,12
LLéon
@Rashida
Hi, toevallig ook vorig jaar contract verlengd voor 5 jaar tot medio 2026. Bij Essent. Kreeg ook nog €275 bonus.
Dus er is geld genoeg? Was al eerder klant van hen maar weggegaan vanwege groene stroom elders! Bleek sigaar uit eigen doos. Ga energietoeslag investeren in verder verduurzamen huis. Geef het zeker niet aan goede doelen. Ondersteun verschillende mensen in mijn omgeving. Weet ik tenminste waar mijn geld blijft zonder allemaal dubieuze tussenpersonen!
PPolleke
Hou mun hart vast zit nu op 4/7 cent electra en 61 cent voor gas a 88 euro p/m
AAnita
Ik mag wel zeggen dat ik een laagverbruik heb, ik zit nog op het oude tarief van voor de crisis, maar met een verbruik van 50 euro per maand aan gas en elektriciteit verwacht ik ook met de nieuwe prijzen nog redelijk laag te zitten. Voor mij voelt regelmatig overstappen nu nog niet echt lonend, maar wie weet als ik op de nieuwe tarief zit denk ik daar anders over.
BBen
@Anita
Alle reacties waren niet nodig geweest wanneer de publieke voorzieningen, waaronder energie maar ook de zorg niet waren uit verkocht aan de energie- en zorgboeren. Dus….terug met die hap. De burger betaalt de gokbedrijven Eneco, Vattenfal etc. En de vette winsten gaan de grens over. Voor oa deze misstanden heeft oa de SP al jaren geleden en nu nog steeds, gewaarschuwd. SP.nl
SShirley
@Ben
Je kan nog steeds geen contract afsluiten.
Hoop dat januari 2023 het weer mogelijk is.
Je moet nu alles nakijken en bijhouden want het zijn boeven.
Aallouchi
belangrijke rol is dat de Nederlandse gas vooraad het grootste in Europa is en we verdienen goud geld we leveren aan Duitsland en België enz..
de overheid/gemeentes moeten er voor waken dat het geld de juiste kanten op rolt
HHans
Dit is te zot voor woorden en vervolgens komen ze er wederom mee weg.
Hebben wij nederlanders wel door dat we worden belazerd met open ogen.
BBianca palmen
@Hans
Nee de mensen hebben het nog steeds niet door, hoe ze opgelucht worden…
Als ik hier alleen al naar de reacties kijk valt me niks meer in…
In de buitenwereld wordt vaak gezegd, ja er klopt iets niet maar ja, de mensen zien het gehele plaatje niet en daar zit het probleem
EEric
@Hans
Dieventuig zijn het.
BBoudewijn
Gewoon iedereen over laten stappen op een dynamisch contract.
Dat gesubsidieerde gegok door energiereuzen moet maar eens ophouden
EErwin
@Boudewijn
Ik zit bij tibber voor mijn stroom. Ideaal geen verrassingen en idiote Voorschoten. Je weet precies wat je verbruikt en kan dat volgen via de app.
JJose
@Erwin heb je voor mijn de link
MMihama
Waarschijnlijk moeten ons ook zorgen gaan maken over de kwaliteit van de Nederlandse universiteiten. Veel van deze minister hebben een universitaire opleiding maar ze stapelen de ene fout op de anderen.
AAhmed
@Mihama Het zijn geen fouten, maar juist geslaagde plannen VOOR HUN. Het gaat ze om het meer belasting pakken van de burgers en dat gaat ze nu weer lukken. Dus maak je geen zorgen om de kwaliteit van de universiteiten, wel zorgen over de eerlijkheid en de menselijkheid van de afgestudeerden.
PP. Puk
Dat kan je verwachten in deze bananenmonarchie met D66 aan het energieroer. Aftreden en nieuwe verkiezingen!
HHeni
Ik heb dit meerdere keren geschreven en dat werd gewoon weggewuifd als onzin. Nu zijn er hoogleraren die hetzelfde zeggen en dan wordt het wel serieus genomen. Het is een onbegrijpelijk domme actie van de overheid. Hoe kun je zoiets verzinnen. Ik vind het beschamend dat er zoveel onkunde heerst bij personen die het land dienen te leiden.
MManny
Ze moeten het prijsplaffond aanhouden, maar ipv de energiebedrijven de compensatie geven dit aan de burger/consument !!!
Dus 2900 kwh 0.40 e / en 1200 M3 a 1.50 e (dus 2900 kwh 1.50 e / en 1200 M3 3.86 e aan consument geven. ) scheeld de overheid geld want de energiebedrijven ver drievoudige hunnprijzen nu.
Moet je eens kijken wat er met de prijzen gebeurd.
Die dalen of de energiebedrijven maken onderlinge afspraken. DAT MAG NIET, KARTELVORMING
DDaniel
En tot die conclusie komt men nu pas is toch logisch
SStan
Hang daar een winstplafond voor de energieleveranciers aan vast. Boven een bepaalde winstmarge meer belasting. Dan doen ze er alles aan daaronder te blijven. Concurrentie is dan terug en particulieren betalen niet meer de hoofdprijs. De vraagprijs per kWh is dan niet meer vogelvrij.
PPeter Manschot
@Stan
Het grootste probleem is de vermarkten van bedrijven die in eerste levensbehoeften voorzien. Limieten stellen aan winstmarges, weg met aandeelhouders. Dergelijke bedrijven moeten leren dat zij een maatschappelijke functie hebben, namelijk een goed en betaalbaar product bieden en de winstmarge op de tweede plaats. Deze visie hoef je echt niet van Rutte/Kaag te verwachten.
BBasis economie
@Stan
Winst is omzet minus kosten. Mmmm hoe kan ik de winst drukken. Ik denk dat de kosten maar een omhoog moeten waardoor de winst alsnog laag blijft. Mmmm….denk dat salarissen wel flink omhoog kunnen van de directie….. Tja, leuk idee om overwinst te belasten waneer die er ook is!!! Laat de overheid ( lees het volk) maar zelf weer energie leveren en de commerciële partijen fors concurreren totdat deze terugtrekken uit onze markt, Zal waarschijnlijk ook wel weer iets op verzonnen worden. Om gek van te worden.
NNico
Terug naar de staats Nutsbedrijven en weg met deze regering nergens geen verstand van !
CCor
@Nico
Helemaal mee eens Nico ,een grote kleuterbende
JJohn
@Nico ben ik het mee eens gewoon terug naar het oude. Weg met die winsten van die dikkoppen en aandeelhouders.