Dynamisch energiecontract en zonnepanelen: Een slimme combinatie?

Koen Kuijper

13 juni 2023 19 reacties

De afgelopen weken hebben we kunnen genieten van veel zonnige dagen. Voor de 2 miljoen huishoudens in Nederland met zonnepanelen betekende dit een periode van verhoogde energieproductie.

Dit roept echter ook vragen op over het maximaliseren van de financiële voordelen van deze overvloed aan energie. Zo overwegen steeds meer Nederlanders de overstap naar een dynamisch energiecontract.

Maar is dat wel slim?

In dit artikel leggen we uit:

• Hoe het salderen werkt bij een regulier en dynamisch contract
• Hoe hoog de terugleververgoeding is
• Hoe de jaarafrekening tot stand komt

Salderen bij regulier contract

Als de zon schijnt, produceren de panelen stroom. Soms maak je meer stroom dan je zelf gebruikt. Dan stuur je die extra stroom naar het elektriciteitsnet.

Deze stroom wordt door jou geleverd.

Op andere momenten, zoals ‘s nachts of als het bewolkt is, wekken je zonnepanelen minder stroom op dan dat je nodig hebt. Dan haal je stroom van het elektriciteitsnet.

Deze stroom wordt aan jou geleverd.

Salderen is niets anders dan het aftrekken van de door jou geleverde stroom met de aan jou geleverde stroom:

• Stroom aan jou geleverd (in kWh) – Stroom door jou geleverd (in kWh)

Je kan alleen salderen tot aan je verbruik.

Gunstig

Salderen is gunstig voor huishoudens, want je kunt de door jou geleverde zonnestroom, bijvoorbeeld in de zomermaanden, 1-op-1 verrekenen met stroom die je, bijvoorbeeld in de wintermaanden, weer nodig hebt.

Het salderen gebeurt bij je jaarafrekening of als het energiecontract wordt stopgezet.

Salderen bij een dynamisch contract

Bij een dynamisch energiecontract gaat het salderen hetzelfde als bij een normaal contract, maar met één klein en zeer belangrijk verschil.

Bij een dynamisch contract verschillen de tarieven namelijk sterk, van uur tot uur, maar ook van dag tot dag.

Bij het salderen wordt daarom rekening gehouden met:

• Het gemiddelde tarief van de aan jou geleverde stroom
• Het gemiddelde tarief van de door jou geleverde stroom

Meestal nadelig

Doordat er in de zomer minder gas en kolen nodig zijn om stroom te produceren, liggen de dynamische tarieven in die maanden doorgaans lager. In de winter – wanneer zonnepanelen het minste opleveren en huishoudens de meeste elektriciteit verbruiken – liggen de tarieven juist hoger.

Bekijk je dit op jaarbasis voor het salderen, dan wordt duurdere stroom die vooral ‘s ochtends en ‘s avonds tussen oktober en maart aan jou wordt geleverd verrekend met de goedkopere stroom die vooral tussen april en september door jou wordt geleverd.

Bij een dynamisch contract blijkt de gemiddelde prijs van de door jou geleverde elektriciteit in de praktijk daarom meestal een stuk lager te liggen dan de prijs voor de elektriciteit die aan jou is geleverd.

Bij het salderen ontstaat er daarom een prijsverschil in jouw nadeel tussen het gemiddelde dynamische energietarief van de afgenomen elektriciteit en de teruggeleverde elektriciteit.

Uitzonderingen

Is het hebben van zonnepanelen dan altijd nadelig met een dynamisch energiecontract?

Nee, er zijn een paar uitzonderingen:

• Als je zonnepanelen oostelijk en westelijk gericht zijn en dus vooral in de ochtend en avond de meeste stroom opwekken (wanneer de stroomprijs gemiddeld hoger ligt).
• Als je stroomverbruik overdag juist hoger ligt, bijvoorbeeld door je elektrische auto bewust overdag op te laden of dan de wasjes te draaien
• Als je de opgewekte stroom overdag deels kunt opslaan met een thuisbatterij, je kunt er dan voor kiezen om terug te leveren tijdens de hogere uurprijzen

Terugleververgoeding

Je kunt alleen salderen tot aan je verbruik. Als je in een jaar tijd meer stroom aan het net teruglevert dan dat je afneemt, dan krijg je voor deze overtollige stroom een terugleververgoeding.

Omdat er bij een dynamisch contract wordt gewerkt met uurtarieven is er geen vaste terugleververgoeding. Er wordt daarom gerekend met de marktprijzen per uur.

Het teruglevertarief dat in een bepaald uur van toepassing is, is gelijk aan het kale stroomtarief dat je op dat moment zou betalen voor je verbruik, zonder energiebelasting en btw. Bij sommige leveranciers, zoals Frank Energie, betaal je inkoopkosten (van circa 2 cent per kWh) voor het terugleveren van stroom.

Bij een dynamisch contract ligt de stroomprijs overdag – wanneer de zonnepanelen het meeste produceren – lager dan in de ochtenden en avonden, wanneer huishoudens doorgaans de meeste elektriciteit verbruiken.

Voorbeeld

De grafiek in het onderstaande voorbeeld laat dat goed zien.

• In totaal wordt er 31 kWh aan stroom opgewekt
• Tussen 11:00 en 18:00 leveren de panelen het merendeel van hun stroom op
• De stroomprijs ligt tussen in deze uren een stuk lager dan ‘s ochtends en ‘s avonds
• De gemiddelde dynamische prijs van de aan jou geleverde stroom bedraagt 11 cent
• De gemiddelde dynamische prijs van door jou teruggeleverde stroom bedraagt 3 cent

Het gemiddelde teruglevertarief per kWh ligt in het voorbeeld op slechts 3 cent, omdat de stroomprijs overdag rond de nul zit, of zelfs even onder nul uitkomt. Tijdens deze uren betaal je voor je teruggeleverde elektriciteit, tenzij je deze stroom kunt salderen met je verbruik.

Tot en met 11 juni hadden 125 uren dit jaar een negatieve stroomprijs. Door de sterke groei van zon en wind wordt dat de komende jaren alleen maar meer en dat is ongunstig voor mensen met zonnepanelen én een dynamisch contract.”

Bart Koenraadt (energie-expert)

Terugleververgoeding dynamisch vs. variabel of vast

De vergoeding per teruggeleverde kWh kan bij een dynamisch contract hoger of lager zijn dan bij een vast of variabel contract. Dit hangt sterk af van de actuele stroomprijzen en de teruglevervegoeding van de energieleverancier die een vast of variabel contract aanbiedt.

Voor de meeste huishoudens lag de gemiddelde terugleververgoeding van een dynamisch contract beneden de 9 cent per kWh voor mei en juni. Bij meerdere vaste en variabele contracten krijg je meer dan 10 cent per kWh.

De hoogste terugleververgoedingen voor de maand juni vind je hier.

Jaarafrekening

De jaarafrekening bij een dynamisch contract gebeurt als volgt:

• Er wordt eerst gesaldeerd, waarbij je alleen energiebelasting betaalt over het positieve nettoverbruik.
• Voor alle afgenomen kilowattuur (kWh) stroom van het net betaal je de actuele marktprijs ten tijde van het energieverbruik. Dit bedrag wordt verhoogd met de inkoopvergoeding en de btw.
• Voor alle kilowattuur (kWh) elektriciteit die je teruglevert aan het net, ontvang je een vergoeding. Deze is gebaseerd op de actuele tarieven ten tijde van de teruglevering, plus inkoopvergoeding en btw.

Voorbeeld

1. Je panelen wekken op jaarbasis 5.500 kWh op
2. Hiervan verbruik je 1.800 kWh direct (deze stroom is gratis)
3. Er wordt 3.700 kWh door jou geleverd aan het net
4. Er wordt 1.200 kWh aan je geleverd door je energieleverancier

Berekening van de kosten:

• Je betaalt geen energiebelasting (12,6 cent per kWh), want je netto-verbruik is 0.
• Je betaalt voor de 1.200 kWh de gemiddelde stroomprijs van de aan jou geleverde elektriciteit, plus btw en inkoopkosten.
• Je ontvangt voor de 3.700 kWh de gemiddelde stroomprijs van de door jou geleverde elektriciteit, plus btw en inkoopkosten.

Conclusie

Voor de meeste huishoudens is een dynamisch energiecontract met zonnepanelen waarschijnlijk niet de meest financieel voordelige optie.

• Bij een dynamisch contract variëren de energietarieven per uur en dag, wat meestal een ongunstige invloed heeft op de salderingsregeling.
• Bij een dynamisch contract is het gemiddelde tarief van de teruggeleverde energie vaak lager dan de prijs van de afgenomen energie.
• Bij een dynamisch contract is de terugleververgoeding in veel gevallen lager dan bij variabele en vaste contracten.

Gevallen waarin een dynamisch contract voordelig kan zijn, zijn onder andere wanneer de zonnepanelen voornamelijk ‘s ochtends en ‘s avonds stroom opwekken, wanneer er overdag meer stroom wordt verbruikt, en/of wanneer er een thuisaccu wordt gebruikt voor opslag en teruglevering.

Gascontract

Ook voor je gasrekening kan een dynamisch contract zeer interessant zijn. Zo lag de dynamische gasprijs afgelopen maand geregeld onder de 1 euro per kuub, terwijl je bij een vast of variabel contract al snel 1,40 euro per kuub betaalde.

Het is mogelijk om je stroom- en gascontract te verdelen onder twee energieleveranciers.

---