Duurzame energie

Zonneboiler

Een zonneboiler gebruikt zonne-energie om water in een ketel te verwarmen. Dit water kan vervolgens gebruikt worden in huis, bijvoorbeeld voor warm water onder de douche.

In tegenstelling tot een zonnepaneel wordt er geen elektriciteit, maar warmte opgewekt met een zonneboiler.

In dit dossier komt onder meer aan bod:

Hoe een zonneboiler werkt
De kosten en besparingen van een zonneboiler
Welke soorten zonneboilers er zijn en welke je moet kiezen

Is een zonneboiler duurzaam?

Zonneboilers maken gebruik van de energie van de zon en dat is duurzaam. De zon is immers een oneindige energiebron. Ook komen er bij het gebruik van een zonneboiler geen broeikasgassen vrij.

Met een zonneboiler hoeft er minder gas gestookt te worden om je huishouden warm te houden of van warm water te voorzien. Dat is goed voor het milieu en bovendien levert dit een besparing op voor je energierekening.

Milieutechnisch kan een zonneboiler bij een gezin van vier personen resulteren in een jaarlijkse CO₂-reductie van 350 tot 400 kg. Dat is ongeveer 10 procent van de totale jaarlijkse CO₂-uitstoot bij een even groot huishouden.

Wat kost een zonneboiler?

Bij het aanschaffen van een zonneboiler betaal je doorgaans voor een compleet systeem, inclusief collectoren, pompen, leidingen en het voorraadvat.

3 voorbeelden van kosten en subsidies.

Type zonneboiler	Geschikt voor	Aankoopprijs (excl. installatie)	Subsidie (circa)	Besparing op jaarbasis*
2 m² collector / 90 liter vat	1 – 2 personen	€ 2.800	€ 1.100	120 m³
3 m² collector / 160 liter vat	2 -3 personen	€ 3.700	€ 1.300	180 m³
4 m² collector / 200 liter vat	4 – 6 personen	€ 4.000	€ 1.600	240 m³

Let op: de besparing in euro kan fors toenemen als de gasprijs stijgt.

Aanschafkosten

De prijs van een zonneboiler kan sterk verschillen tussen verschillende merken en is soms ook mede afhankelijk van het soort dak. Voor een kleine zonnecollector en boiler van circa 100 liter ben je al snel zo’n 2.500 euro tot 3.000 euro kwijt. Een systeem voor een gezin van 4 personen kost zo’n 4.000 euro.

Installatiekosten

Ook in de installatiekosten kan er verschil zitten, afhankelijk van het dak, de bereikbaarheid van het dak en de afstanden die de leidingen moeten afleggen.

Verder kan ook de concurrentie en de marktomstandigheden de prijs beïnvloeden. Het is daarom raadzaam om meerdere offertes aan te vragen voor de installatie.

Ga uit van circa 500 euro aan installatiekosten.

Onderhoudskosten

De onderhoudskosten van een zonneboiler zijn over het algemeen vrij laag. Houd rekening met onderhoud om de vijf jaar waarbij de kosten kunnen variëren tussen de 50 en 150 euro per keer, afhankelijk van het soort en de grootte van systeem en de bereikbaarheid van het dak.

Een zonneboiler gaat 15 tot 25 jaar mee. Schade aan de de collector wordt meestal gedekt middels een opstalverzekering.

Subsidie

Veel zonneboilers komen in aanmerking voor een subsidie van de overheid. Deze subsidie ligt meestal rond de 1.000 a 2.000 euro en gaat onder de noemer Investeringssubsidie Duurzame Energie (ISDE).

De zonneboiler moet wel aan een aantal voorwaarden voldoen:

De zonneboiler heeft een apertuuroppervlakte van 200 m² of minder
De zonneboiler wordt gebruikt voor verwarmen van tapwater of voor het verwarmen van water voor de centrale verwarming én in combinatie met het verwarmen van tapwater.
De zonneboiler is uitgerust met de bijbehorende technische documentatie en een productkaart
De zonneboiler wordt in Nederland geïnstalleerd en gebruikt
De zonneboiler is nieuw en het betaalbewijs staat op jouw naam

Om het voor consumenten gemakkelijker te maken, heeft de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) een apparatenlijst gepubliceerd met alle zonneboilers die in aanmerking komen voor een subsidie.

Staat het apparatuur van je keuze niet op deze lijst? Dan kun je bij de fabrikant of leverancier van het apparaat een verzoek doen tot vermelding.

Hoeveel kan ik besparen met een zonneboiler?

Een zonneboiler kan resulteren in een aantrekkelijke besparing op je energierekening. Afhankelijk van de totale oppervlakte van de zonnecollector(en) en de inhoud van het voorraadvat kan er tot 250 euro per jaar bespaard worden op de energierekening.

Terugverdientijd

Bij de meeste zonneboilers die nu (2022) worden aangeschaft ligt de terugverdientijd tussen de 8 en 20 jaar. Een zonneboiler gaat circa 25 tot 30 jaar mee.

De terugverdientijd van een zonneboiler hangt uiteindelijk af van:

De prijs van de zonneboiler (inclusief installatie)
Totale geschatte onderhoudskosten
De subsidie (ISDE)
Je verbruik
De gasprijs en de eventuele daling of stijging van de gasprijs

Je kan de geschatte terugverdientijd (in jaren) uitrekenen met de volgende rekensom:

(Prijs zonneboiler + totale onderhoudskosten – subsidiebedrag) / (gasprijs * gemiddelde jaarlijkse besparing m³ gas) = terugverdientijd in jaren

Welke soorten zonneboilers zijn er?

Er zijn veel verschillende soorten zonneboilers verkrijgbaar. Het hangt van je woning en energiebehoefte af welk type zonneboiler het meest geschikt is. Laat je hierover goed adviseren door een installateur of leverancier.

Standaard zonneboiler

Een reguliere zonneboiler is voorzien van een zonnecollector en een los voorraadvat. De standaard zonneboiler is doorgaans geschikt voor huishoudens van 2 tot 4 personen.

Cv-zonneboiler

Een cv-zonneboiler verschilt van de standaard zonneboiler omdat de leidingen van de cv-ketel door het voorraadvat van de zonneboiler lopen. Het water voor de centrale verwarming wordt daarom al iets voorverwarmd waardoor de stookkosten voor het verwarmen van het huishouden lager. De cv zonneboiler is doorgaans geschikt voor huishoudens van 2 tot 6 personen.

Compacte zonneboiler

Er zijn ook compacte zonneboilers waarbij het voorraadvat en de zonnecollector zijn geïntegreerd. Dit is vooral interessant voor woningen waar minder ruimte. De compacte zonneboiler leent zich het beste voor kleine huishoudens van 2 tot 3 personen.

Combi zonneboiler

Een combi-zonneboiler is ook geschikt voor het leveren van warm water aan de centrale verwarming. De combi werkt echter optimaal bij verwarmingssystemen die werken op een lage temperatuur, bijvoorbeeld bij vloerverwarming. De combi zonneboiler is daarnaast geschikt voor grotere huishoudens van 4 tot 6 personen.

Welke zonneboiler moet ik kiezen?

Welke zonneboiler jij het beste kunt kiezen, hangt vooral af van de grootte van jouw huishouden en het waterverbruik (hoe lang en hoe vaak wordt gedoucht).

Bij een te grote zonneboiler wordt er te veel water verwarmd dat niet zal worden gebruikt. Bij een te klein systeem zal de vraag naar warm water groter zijn dan het aanbod.

Bij het aanschaffen van een zonneboiler kun je het beste een systeem kopen met een voorraadvat van circa 50 tot 60 liter per persoon in jouw huishouden.

Hoe werkt een zonneboiler?

De werking van een zonneboiler is een stuk eenvoudiger dan een zonnepaneel. De energie van de zon wordt namelijk gebruikt om water te verwarmen in plaats van elektriciteit op te wekken. Om dat te bereiken is de zonneboiler opgebouwd uit een aantal onderdelen, namelijk:

1. Een zonnecollector

Dit is een plaat met buizen die op het dak ligt om de zonne-energie op te vangen en om te zetten naar warmte. De buizen zijn voorzien met een vloeistof die de warmte geleidt door een buizensysteem en uiteindelijk naar het voorraadvat met water.

2. Een voorraadvat

Doordat de vloeistof door het zonlicht een temperatuur van 90 graden kan bereiken wordt het water in het voorraadvat verwarmd. Dit voorraadvat is in feite een boiler die is gevuld met leidingwater. Het opgewarmde leidingwater kan gebruikt worden als tapwater, bijvoorbeeld voor koken of douchen. Het water kan bij de meeste zonneboiler-systemen ook gebruikt worden voor de centrale verwarming.

3. Een naverwarmer

In de winter is de zon minder krachtig en zal de zonneboiler minder warmte kunnen opwekken dan in de zomer. De zonneboiler wordt daarom aangesloten op een naverwarmer die werkt op aardgas. De naverwarmer is vaak je eigen cv-ketel. Op de cv-ketel staat dan een label, genaamd Gaskeur NZ (Naverwarming Zonneboiler).

Bron: milieucentraal.nl

Verschil zonnepaneel

Het belangrijkste verschil tussen een zonneboiler en een zonnepaneel is dat de opgewekte energie (warmte of elektriciteit) bij een zonneboiler niet kan worden teruggeleverd. Warmte die bij een zonneboiler niet wordt gebruikt, gaat dus verloren. Het water dat wordt verwarmd kan dan ook niet worden teruggeleverd.

Waar ben je naar op zoek?